نخلیها

نخلیها (اگیسسیه‌ای یا palme) ، عایلة رستنیهای درختمانند یکپلّگی. 240 جنس نخلیها، که قریب 3400 نمود را دربر می‌گیرد، اسا­سن در تراپیکه و سوبتراپیکه پهن شده است. بسیار نمودهای نخلیها در آسیا (اندانیزیه) ، افریکه و امی­ریکة جنوبی، فقط 1 نمود آنها (chamac rops) در اوراپه (اس­پنیه، فرنتسیین جنوبی) می‌رویند.

نخلیها اکثراً شاخ نمی‌رانند. قدشان تا 60 متر و قطرشان تا 1 متر می‌شود. برگ پیدرپة پرشکل (درازی‌اش تا 15 متر) یا پنجه-پنجه دارند؛ در 5-12 بعضاً 30-50-مین سال حیاتشان گل کرده، میوه می‌دهند. نخلیها اساساً رستنی یکخانگی بوده، گلهای یک‌جنسه (بعضاً دوجنسه)-ا میدة 3-عضوه و غجوممیوه یا دانکمیوه دارند.

نخلیها اهمیت کلان اقتصادی دا­رد. میوة اکثر نخلیها (مثلاً، خرما­بون) چون خوراک استفاده می‌شود. رفیه.

ز میوة خام نارجیل شیر کاکاس می‌گیرند. از میوة پوستش تازه کرده شده روغن و مرگرین حاصل می‌کنپد. اp پایة نخلیها نخ می‌گیرند. در ا.ج.ش.س. نخلیها را در ساحلهای جنوبی قریم و ساحلهای بهر سیاه کوکز، قسم غربی رسّ ترکمنستان و غیره پرورش می‌کنند. نخلیها را از تخم، فرغوچ، نودة ریشگرفته زیاد می‌کنند. در رسّ تاجیکستان نخلیها رس­تنی تهجایی نبوده، فقط بعضی نمودشان چون رستنی آرایشی پرورش کرده می‌شوند.

دبیات: دیریویه ا کسترنیک ا.ج.ش.س.، تام 2، مسکو- لنینگراد، 1951؛ سه‌اکاو س. گ. ، پلمы ا اخ کولتوره و ا.ج.ش.س.، مسکو- لنینگراد، 1954؛ س ا ن یه گ ا پ ا. ا. ، تراپیچیسکایی زیملیدی­لی، مسکو، 1968.