نعت

نعت (ار. -تعریف، وصف، ستایش) ، یکی از عنصرهای اثر بدیعی ست در ادبیات کلاسیکی فارس-تاجیک. در ادبیات بعضی خلقهای شرق نیز مشاهده می‌شود. اکثر شاعران و نویسندگان گذشته در اوّل مثنوی، داستانهای لیریکی ایپیکی، دیوانهای غزلیات و قصاید، بعضی اثرهای علمی و تاریخی و غیره بعد حمد و مناجات نعت گفته‌اند. نعت را اساساً در توصیف پیغمبر و یاران او گفته‌اند. نعت در شکلهای مثنوی، غال، قطعه، قصیده آفریده شده است.

بیسیار شاعران همچون اثر مستقل نعت ایجاد کرده‌اند. بعضی قصیده‌های عبدالله‌­ه انصاری، عطّار، حافظ شیرازی، عبدالرحمان جامی-نعت می‌باشند و از این رو، در بعضی اثرهای ادبیات‌شناسی نعت را یک نوع قصیده دانسته‌اند. در نعت مسئله‌های حیات اجتماعی خیلی کم جایی داشته، آن از جهت مضمون و مندرجه صاف دینیست. نعت فقط از آن جهت اهمیت دارد، که با زبان سادهیو روان، با آب و رنگ بدیعی سروده شو­ده، در آن بعضاً فکرهای پند و اخلاقی نیز افاده می‌بّد.

دبیات: هادی‌زاده ر. ، شکوراف م. ، عبدالجباراو ت. ، فرهنگ اصطلاحات ادبیات‌شناسی، دوشنبه، 1966.