سومک

سومک، نیچه‌ای است، که بین پایهای طفل گهواره‌بند می‌گذارند و توسط آن پیشاب او به توبک (سیبه) می‌ریزد. سومک را بیشتر از چوب سفته (بید، سفیدار) می‌سازند. آن میان‌شکاف بوده، تقریباً 10-15 سم درازی دارد، دیمیترش 3-4 سم است. سومک دو خیل می‌شود: پسرانه و دخترانه. پیش سومک دخترانه را از استخوان پای بز، سومک پسرانه را از چوبکد و هم می‌ساختند. طرز استفادة سومک: قسم بالای آن را در بین پایهای طفل، قسم پایانیش را اندرون توبک می‌گذارند. پایهای طفل را به هم جفس کرده با پرپیچ نرم می‌پیچانند و با پابند پَخته‌دار به گهواره می‌بندند. سومک را در یغناب دونیک، در مستچاه دونایک، در وادی زرافشان غورک، در غرم سیپچوگ، در پامیر خوفچک می‌نامند.            آ. مراداو.