سرخبار

سراخبار آغاز شعبة یکم قسم آوازی هر یک مقام «شش‌مقام ”. سراخبار هر یک مقام پام همان مقام را می‌گیرد: سراخبار س.-ا «بزروک»، سراخبار س.-ا «راست»، سراخبار س.-ا «نوا»، سراخبار «دوگاه»، سراخبار «سه‌گاه» و سراخبار «عراق». سیستم آهنگی و آوازی سراخباریها خیلی مرکّب بوده، از یکچند درآمد و اوجها عبارت است. ضرب سراخبار همیشه 2/4 بوده آهنگناکی‌اش دراز و دوامناک می‌باشد. سراخبار در شعبه‌ها با یکچند ترانة (هر شعبه مقدار گوناگون ترانه را داراست) نسبتاً کوتاه می‌آید، که آنها به موضوعهای اصلی گذشتن را افاده می‌کنند. سراخبار «بزروک»، «دوتاه» و «عراق» با دییز نواخته می‌شوند، که در نتیجه آهنگ فارمتر می‌گردد. سراخبار «نوا» با بی‌مال () اجرا می‌شود. متنیسرخبارها غزلهای شاعرانی کلاسیک رودکی، انوری، حافظ و غیره بوده با وزن رمل، مضارع مجتث و جدید می‌آیند. متن ترانه‌های سراخبار اساساً شعرهای خلقی می‌باشند. شعبة یکم هر یک مقام «شش‌مقام» جمع‌بست موضوعهای اصلی (خوانش) باشد، سراخبار جمع‌بست آهنگی و مندرجوی یک شعبه است. مثلاً. ، سراخبار «بزروک» از موضوع مقام «بزروک» درک می‌دهد. از این رو، شعبة یقوم هر: مقام عادتاً با سراخبار سر شده، با سپارش آخرین همان مقام به آخر می‌رسد. مقام «دوگاه» غیر سراخبار اساس در آخر شعبة دوّم آوازی سراخبار «آرامیجان» دارد ، که چون موضوع اصلی عمل می‌نماید (یعنی اثر مستقل هم به حساب می‌شود). سراخباریها از جهت سرعت و اصول سست بوده هنگام شنیدن به شخص حلاوت و فرحمندی می‌بخشند. سراخبار را در موسیقی امروزه «ویرتیوره» هم می‌نامند.