سفویه

صفویّه یکی از سلسله‌های تصوّف را گویند، که در دورة حرکت پیروان مذهب شیعه (عصر 13) در ایران به وجود آمده است. اساس‌گذارش صفی‌الدّین اسحاق اردبیلیست (1252-1334). سلالة صفویان به سر حاکمیت ایران آمده، خود را سیید و پیشوای سلسله شیخ صفی‌الدّین را نسل 21-ام امام هفتم اهل شیعه-موسان کاظم اعلان کردند. سلسلة صفویّه شاید در اوّل پیدایشش به حرکتهای خلق تأثیر زیادی داشته باشد، زیرا بنا به معلومات «صفوت-اس-صفا»، شیخ صفی‌الدّین میان دهقانان مرید زیادی داشته است. صفی‌الدّین در آخر عمرش فئودال کلان شده بود. از این رو، سلسلة صفویّه را افاده‌کنندة منفعتهای خلق محنتکش شماریدن نادرست است.
در عصر 15 سلسلة صفویّه بیشتر در بین قبیله‌های کوچمنچی ترکقیزیلباشان نفوذ پیدا کرد. آنها شیخ سلسلة صفویّه را پیشوای حربی خود اعلان نمودند و خود صفویّه را به صفت اسلحة ایدئولوژی استفاده برده، زیر لوای شیعه به تصرّف سرزمینهای دیگر شروع نمودند. شاهان سلالة صفویان بعدتر صفویّه را برای پرزور نمودن دولت خود استفاده برده، به تاخت و تازهای تاراجگرانه پرداختند. سلسلة صفویّه بعد به سر حاکمیت آمدن قاجاریان از بین رفت. م. حضرتقولاو.