نظم بدخشانی (سال تولد و وفاتش نامعلوم) ، شاعر عصر 18 تاجیک. در یکی از دیهههای شغنان تولد یافته است. از آثار او برمیآید، که شاعر روزگار سختی داشته، در غربت و آوارگی، دور از وطن عمر به cap میبرده است. از نظمی بدخشانی بیاضی، که اکثر شعرهای در آن جمعآوریشده به او دخل دارند و مثنوی «سراج-ال-مؤمنین»، اینچنین غزل و رباعیات و قصایدش (در بیاض و جنگها) باقی ماندهاند.
در بیاض ذکرشده (کتابتش 1894) ترجیعات، ترکیببندها، قصاید، مخمّسات، (مثنویهای خرد نظمی بدخشانی گرد آمدهاند. «سراج-ال-مؤمنین» رسالة پند و اخلاقییست، که در روحیة اسماعیلیه به پیروی «روشناینامه» و «سعادتنامه» ناصر خسرو نوشته شده است. در ایجادیات نظمی بدخشانی موضوع و مضمونهای پندوهلاقی، تصوّفی و دلی، ناراضیگی از جفا و ظلم اهل زمان، غریبی، حسب حال، اینچنین موضوع تصویر طبیعت و غیره تدقیق گردیدهاند. گرچندی نظمی بدخشانی قصیدههای زیادی دارد، شاعران مدّاح و هرزهگو را تنقید و مذمّت کرده است.
د .: حبیباو ا. ، گنج بدخشان، د. ، 1972.