مدرسة کوکلتاش در شهر بخارا

مدرسة کوکلتاش- یادگاری معماری عصر 16 در بخارا. از بزرگترین مدرسه‌های دوقبطة بخاراست. سالهای 1568-69 تحت ریاست یکی از منصبداران دربار عبدالله‌هخان-قُلبابای کوکلتاشی ساخته شده است. شکل باهشم و آرایشات پردبدبه دارد. بند و بستش مرکّب و مکمّل است. مدرسة کوکلتاش دارای 160 حجره، درس‌خوانه و مسجد و دهلیز برهواست. نمای اساسی مدرسه عنعنویی بوده، درآمدگاهش با پیشطاق بزرگ، دو گوشه‌اش با گلدستها‌ آرا یافته است. در دو پهلوی پیشطاق درس‌خوانه و مسجد جایگیرند.

در حلّ ساختن نماهای دیگر بناکاران مدرسة کوکلتاش از اسلوب عنعنویی بیرون رفته‌اند. اگر در مدرسه‌های عادّی غیر از نمای اساسی سه طرف دیگر دیوار یک‌لخت محکم داشته باشد، در این جا قطار حجره‌ها با دریجه‌های پنجره‌اشان گلگج (آشیانة یکم) و پیشیوانهای رواقبندی (آشیانة دوّم) رو به کوچه نگرانیده شده‌اند، که این شکوه مدرسرا افزوده، از جستجوهای نوآورانة معماران آن دور شهادت می‌دهد. انتیریر مدرسة کوکلتاش نیز خیلی نظرربا بوده، مخصوصاً گجکاری و گل‌نقشهای سقف دهلیز و درس‌خوانه و مسجد نمونة نادر آرایش معماریند. نقشها با اصول «اسلیمی» و «گره» اجرا گردیده‌اند. درهای مدرسة کوکلتاش نمونة عالی صنعت کنده‌کاری در روی چوب است.

در خریط

در طرف مقابل درآمدگاه اساسی ایوان رواقبندی واقع است، که دیوارهای آن کاشیکاری شده‌اند. مدرسة کوکلتاش در دورة ساویتی تعمیر و ترمیم گردیده، شکل اوّلی‌اش برقpop کرده شده است. یادگاری در محافظت دولت است.

د .: شیشکین و. ا. ، ارخیتیکتورنыی پمیتنیک بوخرы، تشکینت، یوله؛ پوگچینکاوه گ، ا. ، ثمرکند، بوخره، م. ، 1961.