بد‌الله‌اف اباد‌الله

عبدالله‌اف اباد‌الله ایرموراداویچ (9. 12. 1918، دیهه قرقچیقوم ناحیة کانی‌بادام-2007، دوشنبه) ، دیریجیار تاجیک، ارتیسته خلقی رسّ تاجیکستان (1974) ، خادم خذمت‌نشان‌دادة صنعت رسّ تاجیکستان (1968). ختم‌کردة اینترنته موسیقی (1930) و آموزشگاه موسیقی شهر خجند (1933) ، آموزشگاه موسیقی نز­د کانسیروتاریة دولتی ماس­کوه (1939). همزمان سالهای 1937-1939 اسکیپکنواز ارکستر سمفونی تئاتر روالوتسیه (حاضره تئاتر به نام و. و. میکاوسکیی مسکو) بود. سالهای 1939-1946 در خذمت حربی.

مودّتی اسکیپکنواز ارکستر سمفون تئاتر دولتی آکادمی آپیره و بلیته تاجیک بود. سالهای 1947-1950 در شعبة ملّیم نز­د کانسیروتاریة دولتی ماس­کوه (در صنف دیریجیار ارکستر سمفونی) تحصیل نم عود. سال 1950 به تاجیکستان برگشته، در تیت­ر دولتی آکادمی آپیره و بلی ت تاجیک به نام س. عینی در وظیفة دیریجیاری فعالیت کرده است.

ز سال 1970 راهبر بدیعی-سرّیجیسّیار همین تئاتر بود. تحت راهبری عبدالله‌اف موسیقی آپیره‌های کلاسیکان روس و جهان – ا. س. درگامیجسکیی («ر و سلکه»، 1951) ، ج. ویرد («ترویته»، 1951، «ایده»، 1964، «آتیلّا»، 1965) ، ش. گونا («فوست»، 1957) ، ا. بارادین («کنیز اگار»، 1958) ، پ. چیکاوسکیی («ماتکة کرمشّاک»، 1966) ، س. رخمنیناو («الیکا»، 1968) و غیره اجرا شده‌اند. بلیتهای «کول قووان»، «فرنچیسکه و رمین»، «شیلکنچیک»، «نازنین خفته» پ. ا. چیکاوسکیی، «جیزیل» ا. ادن، «شاپینینه» ف. شاپین، «دون کیشوت» ا. مینکوس، «ایسمیرلده» i ج. پون، «زالوشکه» س. پراکافیف، «آفرینش عالم» ا. پیتراف و غیره تحت راهبری موسیقی او صحنویی گردیده‌اند.

بد‌الله‌اف نخستین تهیه‌گر آپیره و بلیتهای تاجیکیست. تهیة موسیقی آپیره‌های «پولاد و گلر و» ش. سیفیدّیناو (1956) ، «ارموگان پرارزش» ا. لینسکیی (1957) ، «شورش واسع» س. ا. بلس­نین (تحریر دوّم، 1958) ، «کامدی و مدن» 3. شهیدی (1959) ، «شیرک» س. همرایف (1970) ، «سربازان خلق» د. دوس‌محمّداو (1984) ، بلیتهای «دلبر» ا. لینسکیی (1954) ، «لاله» س. عوربخ و س. بلسنین (1957) ، «پیس­ر وطن» یو. تیر-آسیپاو (1967) « تیمورملک» م.

شرفی (1970) ، «لیلی و مجنون» س. بلسنین (1974) ، «مرگ سودخور» ت. شهیدی (1978) و غیره به قلم عبدالله‌اف تعلق دارند. عبدالله‌اف اشتراکچی دهه‌های و هفته‌ها و روزهای ادبیاتوه صنعت تاجیک در روسیه (1967) ، ازبکستان (1968) ، لیتوه (1970) ، قیرگیزستان (1976) بود. از سال 1950 در آموزشگاه موسیقی شهر دوشنبه و از سال 1968 در فکولتیت صنعت انستیتوت دولتی پید­گاگی دوشنبه (حاضره دّست به نام م. تورسون‌زاده، از سال 1981) دری داده است. با آردینهای بیرق سرخ محنت، «نشان فخری» و مدالها سرفراز گردیده است.

د .: افسخااد ا. ، صبح مرادبخش، در کیت. زندگی در صحنه، د. ، 1984.