آرانها، د خ ا ن گ ا ر (خود ک عوروخ گویند) ، خلقیست، در پشته‌کوه چخاته-نگپور (هندوستان) در بنک خلقهای مونده. در هندوستان گروههای نه چندان کلان آرانها در شتت آریسّه، بینگل غربی، اسّم مسکنند. شماره‌اشان 1، 4 میلیون نفر (1978). زبان آرانها به عایلة ز­بانهای درویدی منسوب است. …

آرن، شهریست در شمال غربی الجزایر، در ساحل بهر میانزمین. مرکز مأموری ولایت آرن. اهالی شهر با اطرافش 440 هزار نفر (1970). اوزیل راههای نقلیات، مرکز صناعت و سودا، بندر ک­لان. به واسطة بندر به خارجه وینا، میوه و سبزه‌وات و دیگر مدسولات خواجگی قشلاق برآورده می‌شود. کارخانه‌های صناعت خوراکواری، …

«عارض نوا» نام یکی از شعبه‌های «شش‌مقام» است، که در قسمت نثری مقام «نوا» (جای 14-م) عمل دارد. ز روی خو­سوسیّتهای آهنگی، اصول داعیره و راه خوانش به مقام «نوا» نزدیک است. در اساس شعبه‌های «عارض نوا» و «عارض دوتاه» اوج «نمود عارض» تصنیف گردیده است.

«عارض» (عربی سگ ا*-رخساره، چیه­ره) ، 1) نام شعبه‌ای است در سیستم «دوازده‌مقام». در قسمت نثری مقامهای «نوا» و «دوگاه» «شش‌مقام» عمل داشته، با نام «عارض نوا» و «عارض دوتاه» معمول است. وسول داعیره، ساخت آهنگی و چِنک شعری «عارض» در هر دو مقام یک‌خِله بوده، به پرده‌های هر دو …

آپتیمیزتسیه (لاتینی optimum-بهترین) ، پراسیسّ یافتن مکسی­مم یا مینیمم فونکسیة داده شده یا از (مجموعه‌های امکان‌پذیر ان­تیخاب نمودن واریانت بهترین. اصول بااعتماد جستجوی ورین­ت بهترین مقایسة همة واریانتهای امکان‌پذیر (التیرنتیوه‌ها) به حساب می‌رود. اگر مقدار ال­تیرنتیوه‌ها بی‌انتها باشد، هنگام جستجوی واریانت بهترین از اصولهای پراگرمّسازی متیمتی­کی استفاده می‌برند. مّا پراگرمّسازی …

آپتیمیزم و پیسّیمیزم (از لاتینی optimus-بهترین و pes-simus-بدترین) ، دو مناسبت ضد همدیگر به رفت حادثه‌ها؛ آپتیمیزم باوری به آیندة نیک، امکان طنطنة نیکی بر بدی، عدالت بر بیدالگیست، پیسّیمیزم-انجام بد حادثه‌ها، روح‌افتادگی، ناباوری به طنطنة نیکی بر بدیست. در تاریخ فلسفه جهان‌بینی آپتیمیستی را بسیار متفکّران ترغیب نموده‌اند (افلاطون، …

ارگنیزمهای اوتاترافی (از یونانی autos-خود و trophe-خوراک) ، ارگانیزمهای اوتاترافی، ارگانیزمهایست، که مادّه‌های آرگنیکی برای حیات ضرور را از مادّه‌های غیریارگنیکی سنتز می‌کنود. را­ل ارگانیزمهای اوتاترافی در طبیعت خیلی کلان است. آنها تمام مادّه‌های آرگنیکی را، که آدم و قریب همة هیوانها سنتز کرده نمی‌توانند، حاصل می‌کنند (نگرید ارگانیزمهای گیتیراترافی). …

آپتیکة غیریختّی، یک ساحة آپتیکة فیزیکیست، که در آن پهن‌شوی دسته‌های پراقتدار روشنایی در جسمهای سخت، مایع و گاز، اینچنین تأثیر متقابل آنها با مادّه تدقیق می‌شود. با بنیاد لیزرها آپتیکه به منبعهای ‌افکنیشات کاگیرینتی اقتداردشان تا 10®-do11 وت صاحب شد. در چنین میدان زور روشنایی حادثه‌های تماماً نو آپتیکی …

آپتیکة الکترونی و یونی، علمیست در بارة رفتار دسته‌های الکترون و یونها در وکئوم تحت تأثیر میدانهای الکتری و مگنیتی. از بس که تدقیق دسته‌های الکترونی نسبت به دسته‌های یونی پیشتر آغاز یافته‌است و دسته‌های الکترونی نظر به دسته‌های یونی معمولترند، بیشتر اصطلاح «آپتیکة الکترونی» استفاده می‌­شود. وه‌ای اساساً با …

آپتیکة شعاعی، یک قسم آپتی­که است، که پهنایش شعاع روشنایی، از سطح حدودی محیط انعکاس شدن روشنایی و قانونیّتهای شکست شعاع روشنایی را می‌آموزد (نگرید آپتیکة گیامیتری).