Гуногун

«ФУТУҲОТИ ХОНӢ» асари таърихии Камолуддини Бинои, ки воқеаҳои замони Шайбонихон ва таърихи хонадони ӯро дар бар мегирад. Дар «Футуҳоти хонӣ» роҷеъ ба ҷангу ҷидол, забткориҳои Муҳаммади Шайбонӣ, вазъи давлатҳои Мовароуннаҳру Хуросон ва Эрону Озарбойҷон, задухӯрдҳои байниҳамдигарӣ ва кашмакашҳои дохилӣ, тарзи давлатдории Шайбониён, забти Бухоро ва ғайра баён шудааст. Муаллиф зимни …

«ФУТУҲ-УЛ-БУЛДОН» («Фатҳи кишварҳо»), асари таърихии Балозурӣ, ки баъди соли 869 таълиф шудааст. «Футуҳ-ул-булдон» аз 90 боб иборат аст. «Футуҳ-ул-булдон»-ро аз рӯи хронология, мазмун ва сохт ба ду қисм ҷудо кардан мумкин аст. Дар қисми аввал ҳиҷрати Муқаммад аз Макиа ба Мадина ва забткориҳое, ки ба онҳо худи Муқаммад дар нимҷазираи …

ФУТУҲИИ МАРВАЗӢ Асируддини Шарафулудабо (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири форс-тоҷик (асри 12). Маълумоти ибтидоиро дар зодгоҳаш — Марв гирифта, дар қамон ҷо илмҳои замонашро аз худ карда, камол ёфтааст. Футуҳии Марвазӣ соҳибдевон будааст, вале девони ӯ то замони мо нарасидааст. Дар эҷодиёти . Футуҳии Марвазӣ ғазалу қитъа мавқеи асосӣ …

«ФУТУВВАТНОМАИ СУЛТОНӢ» як асари бузурги панду ахлоқии Ҳусайн Воизи Кошифист. Дар он бештар сифатҳои наҷиби пайравони футувват васф шудаанд. Муаллиф тамоми футуввватномаҳои пешинро баррасӣ намуда, асари нисбатан мукаммале дар ин боб офаридааст. Асар аз муқаддимаю дувоздаҳ боб иборат буца, масъалаҳои умдаи оини ҷавонмардӣ, аз қабили муносибати устодию шогирдӣ, дӯст доштани …

«ФУТУВВАТНОМА» асари шоири намоёни асри 12 Мавлоно Носируддини Сивосӣ мулаққаб ба Носирист, ки соли 1290 таълиф шудааст. Масъалаҳои рафтору гуфтор, хулқу атвор ва тартибу низоми пайравони футувватро шарҳ медиҳад. «Футувватнома» баъди «Футувватнома»-и Аттор яке аз мукаммалтарин манзумаҳост. Носирӣ асарашро дар пайравли орифони бузург Ҷунайди Бағдодӣ, Абӯбакри Варроқ, Ибни Ҳорис ва …

«ФУТУВВАТНОМА» асари манзуми шоири асри 12 Аттор, ки ба оини ҷавонмардӣ (футувват) оид аст. Аз 82 байт иборат буда, дар баҳри ҳазаҷ навишта шудааст. Шоир дар «Футувватнома» фикру андешаҳои худро оид ба оини ҷавонмардй ҷамъбаст намудааст. Аттор дар оғоз ба мардум муроҷиат карда, онҳоро ба риояи оини ҷавонмардӣ даъват менамояд. …

«ФУСУЛИ БУҚРОТ» (лотинӣ Согрus Hipposraticum), номи маҷмӯи асарҳои тиббие, ки донишҳои назарӣ ва амалии мактабҳои тиббии Кос, Кинд ва Кротонро дар бар мегиранд. Бино ба ақидаи аксар муҳаққиқон «Фусули Буқрот» ҳанӯз асри 3 то мелод маълум буд. Асарҳои «м» «Оид ба парҳез ва бемориҳои шадид», «Ҳикматҳо», «Оид ба ҳаво, об, …

ФУРӮҒӢ Мирзо Аббоси Басгомӣ (1798, Бастом—1857), шоири эронӣ. Дар шаҳрҳои Теҳрон, Машҳад ва Кирмон зистааст. Фуруғӣ шоири ғазалсарост. «Мискин» тахаллус дошта, дар пайравии Саъдӣ ва Ҳофиз ғазалҳои ошиқона сурудааст. Солҳои охири ҳаёташ ба ашъору осори орифони номӣ Боязиди Бастомӣ ва Мансури Ҳаллоҷ рӯ овард ва ғазалиёташ бештар мазмуни ирфонӣ гирифтанд. …

ФУРУҒИ ФАРРУХЗОД (1935, Теҳрон—1967, ҳамон ҷо), шоираи эрони. Дар дабиристони «Хусрави Ховар» таҳсил кардааст. Сипас дар Ҳунаристонн бонувон хайётӣ ва наққоширо омӯхтааст. Дар садамаи автомобил ҳалок шудааст. Аз сездаҳсолагӣ ба шеърнависӣ сар карда буд. Дар ҳабдаҳсолагӣ нахустин маҷмуаи ашъораш бо номи «Асир» аз чоп баромад (1852). Шеърҳои баъдинааш дар маҷмуаҳои …

ФУРҚАТ (тахаллус ном ва фамилия Зокирҷон Холмуҳаммадов; 1859, Қуқанд—1909, Ётжанд), шоир, мутафаккир ва публисисти ӯзбек. Дар мадрасаи Қӯқанд таҳсил намуда, забонҳои арабию форсӣ, назми классикии Шарқро омӯхтааст. Соли1889 ба Тошкент рафта, бо тахаллус «Фарҳат» шеър гуфтааст. Соли 1894 ба мамлакатҳои Осиёи Ҷанубӣ, нимҷазираи Балкан ва Ҳиндустон сафар кард ва оқибат …