Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ТРАКТОРСОЗӢ, як соҳаи мошинсозиро гӯянд, ки трактор, муҳаррикҳои трактору комбайн ва барои онҳо қисмҳои эҳтиётӣ мебарорад. Тракторсозӣ ҳамчун соҳаи саноат аз соли 1917 (вақте ки дар заводҳои Форди ШМА истеҳсоли зиёди тракторҳо сар шуд) вуҷуд дорад. Тракторсозӣ дар СССР соли 1923 ба вуҷуд омад. Аввалия заводҳои махсусгардонадаи Тракторсозӣ —заводи тракторсозии …

ТРАКТОР (аз лотинӣ traho — мебарам, мекашам), мошини тасмачарх ё чархин худпардро гӯянд, ки барои корҳои хоҷагии қишлоқ, роҳсозӣ, заминковӣ, боркашонӣ ва ғайра таъин шудааст. Нахустин Тракторҳои чархдори бо муҳаррики буғӣ коркунанда соли 1830 дар Британияи Кабир ва Франция пайдо шуданд, ки онҳоро дар нақлиёт, корҳои ҳарбӣ ва баъдтар дар …

ТРАЕКТОРИЯ (аз лотинӣ trajectorius — мансуб ба ҷойивазкунӣ), хати бефосилаест, ки ҳангоми ҳаракати нуқта ба вуҷуд меояд. Агар траектория хати рост бошад, ҳаракати нуқтаро ростхатта, дар акси ҳол каҷхатта меноманд. Намуди траекторияи нуқтаи материалии озод ё ҳаракат ба инҳо вобастаанд: қувваҳон ба нуқта таъсиркунанда, шартҳои ибтидоии ҳаракат, интихоби системаи сарҳисоб; …

ТРАВМАТОЛОГИЯ (юнонӣ trauma, traumatos — ҷароҳат, зарбу лат, осеб …логия), осеошиносӣ, таълимотест дар бораи зарбу латҳои узву бофтаҳо, пешгирӣ ва муолиҷаи онҳо. Травматология ба маънои васеъ бисёр масъалаҳои илмҳои ҷарроҳӣ (масалан, ҷарроҳии асаб, ҷарроҳии қафаси сина ва ғайраро вобаста ба мавқеи иллат дар бар мегирад. Ба маънои маҳдудаш истилюҳи «травматология»-ро …

ТРАГЕДИЯ (юнонӣ tragodia, айнан— суруд дар бораи буз, аз tragos— буз ва оde — суруд), яке аз жанрҳои драмаро гӯянд, ки манбаи пайдоишаш маросими Дионисия мебошад. Дар ин маросим ба шарафи Дионис қурбонӣ карда, сурудҳои мадҳӣ дар васфи ӯ ва бузи кушташуда мехонданд. Ин сурудхонаҳо ва маросими динӣ тадриҷан ба …