Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ТОНЗИЛЛИТ (аз лотинӣ tosillae — ғадудҳои бодомшакл), илтиҳоби бодомакро гӯянд. Шадид (нигаред Ангина) ва музмин мешавад. Тонзиллити музмин одатан дар натиҷаи такрор ёфтани ангина инкишоф меёбад. Хангоми Тонзиллити музмин захм пайдо кардани пардаи луобӣ, нумӯи бофтаҳои номукаммали пайвандӣ, пайдоиши рим дар бодомак мушоҳида мешавад. Тонзиллити музмин мумкин аст боиси тарбод, …

ТОНГА (Тоngа), Шоҳии Тонга, давлатест дар ҷанубу ғарби уқёнуси Ором, дар галаҷазираи Тонга. Масоҳаташ 699 км2. Аҳолиаш 101,2 ҳазор нафар (1983); асосан полинезиҳо — тонгаиҳо. Забони расмӣ — тонгаӣ ва англисӣ. Динашон асосан протестантӣ; католикон ва насрониён низ ҳастанд. Пойтахт ва бандари асосиаш Нукуалофа. Тонга ба Иттиҳоди Британия дохил аст. …

«ТОМ-УТ-ТАВОРИХ» асари таърихиест, ки ба қалами Абдуллоҳи Балхӣ мансуб буда, солҳои 1597—98 ба забони тоҷикӣ (дар Бухоро) таълиф шудааст ва воқеаҳои таърихиро то охири асри 16 дар бар мегирад. Воқеаҳои таърихии дар асар тасвирёфта маълумоти моро доир ба таърихи водиҳои Ҳисор, Бахш, Қаротегин, Бадахшон, шаҳрҳои Конибодом, Хуҷанд ва Уротеппа дар …

ТОМСОН (Тhomson) Ҷозеф Ҷон (18. 12. 1856, Чятем-Хилл наздикии Манчестер—30.8.1040, Кембриҷ). фиpики айглис, аз соли 1884 аъзои Ҷамъияти подшоҳии Лондон (1915—20, президент). Тадқиқоти Томсон ба ҳисобкунии майдони электромагнитии кураи зарядноки ҳаракаткунанда, назарияи гирдбод, андозагирии прецезионии нисбати воҳидҳои электрии мутлақ ба воҳидҳои электромагнитӣ оиданд. Разряди газиро омӯхта Томсон бо ҳамкоронаш як …

ТОМСОН (Тhomson), лорд Келвин (Кеlvin) Уилям (26. 6. 1824, Белфаст—17. 12. 1907, Лартс, назди Глазго; дар Лондон мадфун аст), физики англис, яке аз асосгузорони термодинамика ва назарияи кийетикии газҳо, аъзои Ҷамъияти подшоҳии Лондон. Соли 1845 усули электрии ба даст овардани тасвиротро ихтироъ кард, баъд бо таъсири корҳои Ҷ. П. Ҷоуль …