Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ТОКИО, пойтахти Япония. Дар ҷануби шарқи ҷазираи Хонсю, дар ҳамвории Канго ва назди халиҷи Токио чойгир аст. Токио бандари калони баҳрист. Аҳолиаш 11,754 млн (1983). Токио яке аз калонтарин шаҳрҳои дунё, маркази асосии молияю саноат, иқтисодиёт (қариб 20% даромади миллиро медиҳад) ва маданияти мамлакат аст. Бештар саноати мошинсозӣ, сабук, бофандагӣ, …

ТОКОФЕРОЛҲО (аз юнонӣ tokos — ҷинс, насл,— мебарам ва лотинӣ оleum — равған), витаминҳои гурӯҳи Е. як гурӯҳи витаминҳои дар равған ҳалшавандаро гӯянд. 8 навъ Токоферолҳои ( —Т., —Т., —Т., ва ғайра) хусусияти витаминдошта маълуманд. Токоферолҳо фақат дар растанӣ ҳосил мешаванд одам ва ҳайвонот Токоферолҳоро аз хӯрок мегиранд. Ҳангоми мӯътадил …

ТОКЕМБРИЙ, замонест дар таърихи геологии Задмин, ки пеш аз давраи кембрий (ё палеозой, фанерозой) омада, табақаҳои ҳамон давраи қишри Заминро дар бар мегирад. Тақрибан 4 млрд сол (8/9 ҳиссаи таърихи геологии Замин) давом кардааст; ба эраҳои археозой ва протерозой тақсим мешавад. Пайдоиши қадимтарин табақаҳои ҷинси кӯҳӣ, ҳаёт (аввалин обсабзҳо, бактерияҳо) …

ТОКДОРӢ, токпарварӣ, 1) як соҳаи ҳоҷагии қишлоқро гӯянд, ки ба парвариши ток машғул аст. Токдорӣ аҳолиро бо ангуру мавиз ва саноати майкашию консервро бо ашён хом таъмин менамояд. Токдорӣ аз қадимулайём маълум аст. Дар давраи энеолит ва асри биринҷӣ токи худруи европоиро мепарваридаанд. Дар ҳудуди Закавказия, Осиёи Миёна ва ноҳияҳои …

ТОКАМАК (мухтасари таъбири «тороидальная камера с магнитным подем» — «камераи тороидшакли дорои майдони магнитӣ»), як навъ доми магнитист барои ҳосил кардан ва нигоҳ доштани плазмаи баланд- ҳарорат. Токамакро соли 1950 И. Е. Тамм ва ҳамкоронаш барои таҳқиқи синтези термоядроии идорапазир пешниҳод кардаанд. Дар такмил ва омӯзиши оистемаҳои нави Токамак гурӯҳи …