Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

МАВҶҲОИ ЭЛАСТИК, мавҷҳои чандир, ошӯбҳои механикӣ (деформацияҳо)-е, ки дар муҳити чандир паҳн мешаванд. Моеъоту газҳо баъди қатъи таъсироти беруна ҳаҷми аввалаи худро нигоҳ медоранд (чандирии ҳаҷмӣ доранд), аммо шакли аввалаи худро гирифта наметавонанд, яъне чандирии шаклӣ надоранд. Дар онҳо фақат мавҷҳои барқади кашидашавию фишурдашавӣ ба вуҷуд омада метавонанд, ки дар …

МАВҶҲОИ ФАВҚУДДАРОЗ (мириаметрӣ), радиомавҷҳои дарозири мавҷашон X > 10 км (басомадашон < 30 кГц). Барои Мавҷҳои фавқуддароз X бо масофаи байни сатҳи Замин ва ионосфера муқоисашаванда аст, бинобар ин онҳо аз рӯи мавҷбари куравии Замин — ионосфера ба масофаҳои азим (бо андак сустшавӣ) паҳн шуда метавонанд. Мавҷҳои фавқуддароз дар системаи …

МАВҶҲОИ СУБМИЛЛИМЕТРӢ, радиомавҷҳое, ки дарозии мавҷашон X = 10-5 — 5 10“5 м (басомадашон 3 101 — 0 1012 Гц) мебошад. Мавҷҳои субмиллиметрӣ қисми кӯтоҳмавҷи диапазони радиомавҷҳо мебошад (мавҷҳои аз ин кӯтоҳ ба диапазони мавҷҳои оптикӣ мансубанд). Мавҷҳои субмиллиметриро буғҳои об ва газҳои таркиби ҳаво (ғайр аз интервалҳои на чандон …

МАВҶҲОИ РЭЛЕЙ (аз номи физики англис Ҷ У. Рэлей), намуди мавҷҳои чандир, ки дар назди қанораҳои озоди ҷисми сахт паҳн шуда, баробари дохил шудан ба қабати ҷисми сахт тадриҷан хомӯш мешавад.

МАВҶҲОИ МИЁНА, радиомавҷҳое, ки дарозии мавҷашон аз 102 то 10s км (басомадашон 3 МГц — 300 кГц) мебошад. Рӯзона Мавҷҳои миёнаро ионосфера ба дараҷаи намоён фурӯ мебарад ва онҳо фақат чун мавҷҳои сатҳӣ, аз caтҳи Замин убур карда паҳн мешаванд. Мавҷҳои миёна шабона, мисли мавҷҳои кӯтоҳ, аз ионосфера ва аз …