Теги: Адабиёт

Мӯҳсини Қазнавӣ (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоири нимаи аввали асри 11 форс- тоҷик. Дар сурудани қитъа, қасида ва рубоӣ маҳорате доштааст. Шоир дар тавсифи меваҳо, маю шароб воситаҳои тоза ва гуногуни тасвироти бадеиро моҳирона истифода бурдааст. Ашъори боқимондаи Мӯҳсини Қазнавӣ камшумор аст. Намунае аз эҷодиёти Мӯҳсини Қазвинӣ: Оташ дидӣ, …

Мӯҳсини Кошонӣ Муҳаммад ибн Муртазо мулаққаб ба Мулло Мӯҳсини Файз (1597— 1680), шоир, муҳаққиқ, ва файласуфи асри 17 Эрон, шогирди файласуфи маъруфи давраи сафавия Садриддини Шерозӣ. Маълумоти ибтидоиро дар Кошон гирифтааст. Соли 1654 ба Шероз меояд ва дар назди Мирдомод ва Садриддини Шерозӣ ба омӯхтани улуми ақлӣ мепардозад. Бино ба …

«Мӯъҷам-ул- удабо» («Фарҳанти адибон»), асари Ёқути Ҳамавӣ, ки дар ибтидои асри 13 ба забони арабӣ навишта шудааст. Муаллиф пеш аз таълифи «Мӯъҷам-ул- удабо» осори адибони гузашта ва муосири худро ҳангоми сафари 16-солааш ба шаҳрҳои Арабистону Эрон омӯхтааст. Нусхаи аслии «Мӯъҷам-ул- удабо» аз 4 ҷилди калон иборат аст. Ҷилди I1«Мӯъҷам-ул- удабо», …

Мӯътаман Зайнулобидин (таваллудаш 1914), адабиётшинос ва нависандаи эронӣ. Аз солҳои 30 ба арсаи адабиёт қадам ниҳодааст. «Таҳавулли шеъри форсӣ» (1950) ва «Шеъру адаби форсӣ» (1953) аз ҷумлаи тадқиқоти беҳтарини у мебошавд. «Ашъори баргузидаи Соиб» ва «Гулчини Соиб»-ро ба нашр ҳозир кардааст. Романи таърихии «Ошёнаи уқоб», ки аа воқеаҳои замони Салчуқиён …

Мясников Александр Леонидович (18. 09. 1899, Красный холм, ҳозира вилояти Калинин —19. 11.1965, Мо­сква), терапевти советӣ, академия АИТ ИТТИҲОДИ ШӮЪРАВӢ (1948). Соли 1922 факултети тиббии Университети 1-уми давлатии Москваро хатм кардааст. Солҳои 1932—48 дар институтҳои тиббии гуногуни мамлакат кор кар­дааст. Аз соли 1948 директори Иниверситети терапияи АИТ ИТТИҲОДИ ШӮЪРАВӢ (аз …

Маяковский Николай Яковле­вич (20. 04. 1881, Новогеоргиевск, ҳозира Модлин, Полша — 08.08. 1950, Москва), бастакори советӣ, Артисти Халқии ИТТИҲОДИ ШӮЪРАВӢ (1946), доктори илмҳои санъатшиносӣ (1940). С. 1911 синфи компо- зитсияи Консерваторияи Петербургро (назди А. К. Лядов) хатм кар­дааст. Асарҳои нахустинаш ҳанго­ми таҳсил эҷод шудаанд (симфонияи 1-ум, 1908; симфониэтта, 1910; тамсили …

Мисик Василий Алек­сандрович (таваллуд 24. 07. 1907, деҳаи Новопавловка, хозира pайонини Межевский, вилояти Днепропетровск), шоири советии украин. Шӯъбаи форсии Техникуми шарқшиносӣ (1932) ва факултети физика ва математикаи Университети Харковро тамом кардааст (1956— 1957). Иштирокчии Ҷанги Бузурги Ватанӣ. Аввалин шеърҳояш соли 1923 нашр шудаанд. Дар маҷмуъа «Гиёҳҳо» (1927) андешаҳои файласуфонаи шо­ир …

МАВЗӮЪ – калимаи арабӣ буда маънояш «вазъ кардашуда» мебошад. Дар забони руссӣ мавзӯъро «Тема» мегӯянд ва ба забони англисӣ «Object» ё «Subject» мегӯянд. Ба Мавзӯъ объекти тасвири бадеӣ, доираи ҳодисаҳои ҳаёт, ки нависанда ё рассом дар асараш тасвир намудааст. Мавзӯъ бо мундариҷаи ғоявӣ алоқаи узвӣ дошта, масъалаи асосии асарро низ …

МАДИД (арабӣ давомдор, дароз кашидашуда), номи яке аз баҳрҳои панҷгонаи арӯзи араб. Баъзе намояндагони адабиёти классикии форс-тоҷик барои санҷидани маҳорати худ дар ин баҳр шеър гуфтаанд. Мадид рукни ягона надорад. Вай дар натиҷаи омехташавии рукни асосии баҳри рамал — фоилотун ва баҳри мутадорик — фоилун сохта мешавад. Барои сохтани дигар …

ЛИБРЕТТО – матни адабии асарҳои мусиқӣ-драмавӣ: опера, оперетта, дар гузашта — кантата, оратория ва сценарияи балет, мебошад ки аз калимаи итолиёвии «libretto» гирифта шуда маънояш китобча аст. Либреттои опера ва балет дар асоси қоидаю қонунҳои драматургия навишта мешавад. Либретто дар шакли шеър, баъзан наср, муҷаз ва мувофиқи қоидаю қонуни мусиқӣ …