Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

МУТТАСИЛӢ ВА МУНФАСИЛӢ (аз арабӣ муттасил ва-ҷудошуда), категорияҳои фалсафианд, ки сохти материя ва рафти инкишофи онро тавсиф мекунанд. Муттасилӣ дар ягонагӣ, алоқамандӣ ва вобастагии мутақобили унсурҳои ин ё он система зоҳир мешавад. Дар ҷараёни инкишоф муттасилӣ имконияти аз як ҳолат ба ҳолати дигар гузаштани объектро нишон медиҳад. Мунфасилӣ сохт ва …

МУТТАСИЛ (арабӣ— иттисолёфта, васлшуда, пайваст), 1) овозҳои мусиқии паи ҳам омада ва ба ҳам пайвандшударо Муттасил меноманд. Дар но-таи мусиқии ҳозиразамон ин гуна овозҳо бо ибораи «лига* ё худ аломати «1- – — *» ифода мешаванд. 2) Ду овоэи дар як вақт садодиҳанда. А. Низомов.

МУТРОН Халил Абду (1872, шаҳри Баълбек, Лубнон—1949), шоир ва гуманисти араб (Лубнон). Мутрон аз соли 1900 «Ал-Маҷаллат-ул-Мисрия» ва ғайра. «Ал-Ҷавоиб-ул-Мисрия»-ро нашр мекард. Аз соли 1935 роҳбари Театри миллии Миср буд. Мутрон бо шаклҳои анъанавии назми араб қонеъ нашуда, дар қолибҳои навии европоӣ ҳам шеър менавишт. Мутрон азбаски муқобили туркҳо буд, …

МУТРИБӢ  (1558, Самарқанд — 1629, Ҳиндустон), номи аслиаш Султонмуҳаммад, шоир ва тазкиранависи тоҷик. Мутрибӣ тахаллуси ӯст. Шогирди Нисории Бухороӣ. Асосан дар Самарқанду Бухоро таҳсил карда, баъд ба Ҳиндустон рафтааст. Ҳамчун шоир ва мутриб шӯҳрати калон доштааст. Сарчашмаҳо Мутрибиро соҳибдевон мешуморанд, вале девони ӯ то ҳол пайдо нест. Ашъори парокандаи ӯ …

МУТОРИКА, муторака (арабӣ — сулҳи муваққатӣ), мувофиқи созишномаи тарафҳои ҷангкунанда муваққатан қатъ намудани амалиёти ҳарбӣ. Муторика умумӣ ва маҳаллӣ мешавад. Дар ҳолати аввал амалиёти ҳарбӣ дар тамоми майдони ҷанг қатъ мегардад. Шартномаи Муторикаро сарфармондеҳон бо ваколати давлатҳояшон имзо мекунанд. Одатан Муторикаи умумӣ оғози бастани шартномаи сулҳ мебо-шад. Муторикаи маҳаллӣ дар …