Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

МУҲИББӢ  (тахаллус.; номаш Қулбобо; соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири тоҷик (асри 16). Дар Бухоро зиндагӣ ва эҷод кардааст. Бино ба маълумоти «Тазкират-уш-шуаро»-и Мутрибӣ кӯкалтошӣ (бародари шир-хораи) мӯътабар ва ҳамзоди машҳури Абдуллохони II будааст. Аз ин рӯ бо номи Қулбобои Кӯкалтош низ шӯҳрат дорад. Мадрасаи Кӯкалтош бо сардории Муҳиббӣ сохта …

МУҲИБАЛИИ НОЙ РУБОБӢ) (соли таваллуд ва вафот номаълум), навозанда, бастакор ва мусиқидони охири асри 15 — аввали асри 16 форс-тоҷик. Писари мусаввири машҳур Рустамалии Қиравӣ. Санъати мусиқиро дар зодгоҳаш Ҳирот омӯхтааст. Аз ҷавонӣ навохтани най, рубоб, чанг ва удро аз худ карда, ба номҳои фахрии Устоди Ной, Устоди Рубобӣ мушарраф …

МУҲАҚҚАҚ (арабӣ — тадқикшуда, аниқ), як навъи хати арабӣ. Шакли такмилёфтаи хати кӯфӣ. Дар асрҳои 9—10 ба вуҷуд омадааст. Ба хатҳои райҳон ва сулс хеле монанд аст. Хаттоти маъруф Ибни Муқла Муҳаққақро такмил дода, дар тарзи навишти он шеваи махсусе ҷорӣ карда буд. Аз ин ҷост, ки Муҳаққақро ихтирои Ибни …

МУҲАССИЛОНА аз арабӣ  ҷамъоварандаи андоз), андозест, ки дар Осиёи Миёна муҳассил ба фондаи худ аз деҳқонон меситонд. Азбаски муҳассилон аз ҳокимияти марказӣ маош намегирифтанд, онҳо ҳангоми ғундоштани андози давлатӣ бо иҷозати амир (шоҳ) ба фондаи худ бо номи Mуҳассилона андозе мерӯёнданд. Mуҳассилона дар адҳи Темуриён бо фармони султон Хусайн (солҳои …

МУҲАРРИКҲОИ  ҲАРОРАТӢ, муҳаррикҳоеанд, ки дар онҳо энергияи гармӣ ба кори механикӣ табдил дода мешавад. Муҳаррикҳои ҳароратӣ захираҳои энергетикии табииро дар намуди сӯзишвории химиявӣ ё ядроӣ истифода мебаранд. Муҳаррикҳои ҳароратӣ ба муҳаррикҳои поршенӣ, рото-рӣ ва реактивӣ ҷудо мешаванд. Истифодаи муштараки онҳо низ имконпазир аст (масалан, муҳаррики турбореактивӣ). Муҳаррикҳои ҳароратиро аз рӯи …