Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ЛЮТЕР (Luther) Мартин (10. 11. 1483, Эйслебен, Саксовия—18.2.1546, ҳамон ҷо), сарвари Реформацияи бюргерӣ дар Германия, асосгузори протестантизми немис (лютерчигӣ), Соли 1505 Университети Эрфуртро хатм карда, аз соли 1508 cap карда дар Университети Виттенберг аз илми илоҳиёт ларс мегуфт. Соли 1517 бо 95 тезис ба муқобили индульгенция (шаҳодатномаи авфи гуноҳ) баромад. …

ЛЮМПЕН-ПРОЛЕТАРИАТ (аз нем. Lumpen — ӯбада, ҷанда), қашшоқон, авбошон, фоҳишаҳо ва ба ҳамин монанд унсурҳои мамлакатҳои капиталистӣ, ки симои синфии худро гум кардаанд ва касбу кори муайяне надоранд. Дар шароити ҷамъияти буржуазӣ, ки бекорӣ ва қашшоқии оммаи халқ ҳамеша вуҷуд дорад, Люмпен-пролетариат ҳодисаи ногузир аст. Буржуазия оммаи Люмпен-пролетариатро ба мақсадҳои …

ЛЮМИНОФОРҲО (аз лот. lumen— рӯшноӣ ва юн. phoros — ҳомил, баранда), моддаҳои сахт ва моеъанд, ки дар натиҷаи ангезишҳои гуногуҷинса шуоъ меафкананд (ниг. Люминесценция). Мувофиқи навъи авгезиш Люминофорҳо ба фотолюминофорҳо, рентгенолюминофорҳо, радиолюминофорҳо, катодолюминофорҳо, электрод юминофорҳо ҷудо мешаванд. Аз рӯи ниҳоди химиявӣ Люминофорҳо органикӣ (органолюминофорҳо) ва ғайриорганикӣ (фосфорҳо) мешаванд. Фосфорҳои сохташон …

МУҲИТ, дар фалсафа, шароити ҷамъиятӣ, моддӣ ва маънавии мавҷузият, ташаккул ва фаъолияти одамро гӯянд. Муҳит ба маънои том (макрошуҳит) системаи ҷамъиятию иқтисодӣ — қуввашои истеҳсолкунанда, маҷмӯи муносибати ҷамъиятӣ, шуури ҷамъиятӣ, маданияти маънавӣ ва муассисаҳои ҷамъиятӣ муайянеро дар бар мегирад. Баробари инқишофи қувваҳои истеҳсолкунанда инсон шароиту Муҳитро ба ҳаёти ҷамъият мутобиқ …

МУҲИТ (ар. — иҳотакунанда), дар биология, маҷмӯи шароитҳои ғайриорганикӣ (абиотӣ) ва органикии (биотин) зисти ҳайвонот, растаниҳо, микроорганизмҳои гуногун. Шароитҳои абнотӣ аз омилҳои химиявӣ (таркиби ҳаво, об, хок ва ғайра), фи­зикӣ ё иқлимӣ (ҳарорат, фишори барометрӣ, ҷараён, заминаи радиатсионӣ ва ғайра) иборатанд. Омилҳол биотӣ маҷмӯи таъсироте мебошанд, ки организмҳои дигар ба …