Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

МАҲМУДИ ҶАҒМИНӢ ибни Муҳаммад ибни Умари Хоразмӣ (соли таваллуд номаълум — вафот тақррибан 1221), риёзидон, ҳайатшинос ва та­биби маъруф. Дар бораи тарҷимаи ҳоли М. Ҳоҷӣ Халифа дар «Китобу кашф-уз-зунун» (Китоб оид ба кушоиши гумонҳо») маълумот додааст. Маҳмуд дар Хоразм таваллуд ёфта, зиндагӣ ва эҷод кардааст. Маҳмуд дар Самарқанд ҳам зиндагӣ …

МАҲМУДИ ҲАКИМ (1819, Шероз —1858, ҳамон 40), хушнавис, шоир ва табиби эронӣ. Падараш Висоли Шерозӣ ном дошта, Маҳмуди Ҳаким аз овони ҷавонӣ бо тарбияти ӯ ба камол мерасад ва аз улуми замона баҳравар мегардад. Маҳмуди Ҳаким ба илми тиб таваҷҷӯҳи хосе доштааст ва унвони «Ҳаким»-ро гирифтааст. Ӯ дар замони ҳукмронии …

МАҲМУДИ ҚОШҒАРӢ ибни Ҳусайн ибни Муҳам­мад (1029—38, Қошғар —соли вафот номаълум), муаррих, географ ва забоншиноси туркизабони Осиёи Миё­на. Маълумоти тарҷимаиҳолӣ хеле кам аст. Маҳмуди Қошғарӣ дар давраи ҳукмронии Қарахониён зиндагӣ ва эҷод карда, борҳо дар сӯҳбати олимони Бухоро ва Самарқанд ҳузур ёфта буд. Ӯ бо асари худ «Девону луғот-ит-турк» машҳур …

МАҲМУДИ ҒИЖДУВОНӢ Маҳмуд ибни Шайх Алӣ ибни Имомуддини Ғиждувонӣ (соли таваллуд ва вафот но­маълум), муаррих ва сайёҳи асри 16 тоҷик. Маҳмуди Ғиждуыонӣ ҳамроҳи устодонаш Шайх Камолуддин Ҳусайни Xоразмӣ ва Шайх Ҳоҷимуҳаммади Хабушонӣ ба шаҳрҳои Осиёи Миёнаву Эрон сафар кардааст. Соли 1543 дар асоси хотироти худ асари «Мифтоҳ- ут-толибин» («Калиди толибилмон»)-ро …

МАҲМУДИ ҒАЗНАВӢ Абулқосим (тақрибан 969/71—1030), султон аз сулолаи Ғазнавиён (998— 1030). Маҳмуди Ғазнавӣ сиёсати ҷангҷӯёна бур­да, ҳудуди давлати худро хеле васеъ кард. Соли 999 Хуросонро забт карда, ба сарҳади давлати Қарохониёни Осиёи Миёна наздик шуд. Соли 1008 дар наздикии Балх Қарохониёнро шикаст дода, заминҳои болооби ҳар ду соҳили Аму, аз …