Илм

БОКСИТ (фаронс. bauxite, аз номи деҳаи Ле Бо дар ҷануби Фаронса, ки қабати Боксит бори нахуст дар он ҷо ёфт шудааст), ҷинси кӯҳӣ, ки асосан аз оксиди алюминиӣ (Аl2 О,), оксиди оҳан (Fe2O3) ва минералҳои гилӣ таркиб ёфтааст. Таркиби Боксит инчунин ба микдори кам минералҳои диаспор, бёмит, гиббеит, гётит, гидрогётит, …

БОЙҒОЗӢ, гидроузел ва нерӯгоҳи барқи обӣ. Нахустин дар Тоҷикистон иншооти обёрӣ ба тариқи нақб (бо истифодаи нақб). Дар маҳалли ҳамном, дар маҷрои миёнаи дарёи Вахш, дар масофаи 40 км поинтар аз шаҳри Норак бунёд гардидааст. Барои бастани пеши роҳи об кӯҳро тарконда дарғоти 55-метра бунёд кардаанд. Гидроузели Бойғозӣ аз маҷмӯи …

БОЗХОНД, дар ҳуқуқи меҳнат аз рухсатии меҳнатӣ бозхондани корманд аст.   Тибқи талаботи қисми 2 моддаи 96 Кодекси меҳнати Тоҷикистон Бозхонди корманд аз рухсатӣ танҳо бо розигии ӯ имконпазир аст. Зеро рухсатии ҳарсолаи пардохташаванда барои истироҳат, барқарор наму­дани қобилияти меҳнатӣ дода мешавад, бинобар ин қонунгузор имконнопазир будани Бозхонди кормандро бе гирифтани …

БОЗТАМВИЛ дар бонкдорӣ, маблағгузории такрорӣ, 1) аз тарафи муассисоти қарздиҳанда ҷалб наму¬дани вомҳои байнибонкӣ ё қарзҳои бонки марказӣ барои истиқрози бонк. 2) Ҷуброни пурра ё қисми вомҳо аз ҳисоби қарзҳои нав. 3) Бозтамвили коғазҳои қиматнок нашри нави коғазҳои қиматнокест барои иваз ё бозпардохт кардани коғазҳои қиматноке, ки қаблан дар муомила …

БОЗСОЗӢ, номи умумии ислоҳот, идеологияи нав ва сиёсати роҳбарияти Ҳизби Коммунисти Иттиҳоди Шуравӣ (ҲКИШ) ва ИҶШС, ки мақсади асосии он навсозии амиқи тамоми ҷабҳаҳои ҳаёти мамлакат, дар заминаи ташкили нави меҳнати ҷамъиятӣ равнақ додани корҳои хоҷагии халқ ва ҳарҷониба ошкор кардани моҳияти инсондӯстонаи ҷамъиятӣ дар соҳаи иқтисодиёт, ҳаёти иҷтимоию сиёсӣ …

БОЗРАСӢ, дар ҳуқуқ низоми азназаргузаронӣ ва назорат (дидбонӣ, нигаҳбонӣ)-и дурусти амали мақомоти зертобеъ ва ашхос; инчунин шакли махсуси мақомоти идоракунии давлатӣ, ки аз тарафи давлат барои зери назорат (дидбонӣ, нигаҳбонӣ) шрифтами иҷрои қоидаҳои барои соҳаҳои муайян муқарраршуда (масалан, Бозрасии бехатарии ҳаракати роҳ, Бозрасии санитарию эпидемиологӣ, Бозрасии бехатарии оташнишонӣ, Бозрасии андоз …

БОЗОРОВА Саноат Шукуровна (таваллуд 29.8.1932, ноҳияи Янгибозор – ҳозира шаҳри Ваҳдат). д. и. педагогӣ (2006). Пас аз хатми факултаи забон ва адабиёти руси Институти давлатии педагогии Душанбе ба номи Т. Г. Шевченко (1957) дар ҳамин донишкада ва баъдан дар УДТ, Дониш­гоҳи технологии Тоҷикистон, Донишгоҳи аграрии Тоҷикистон ба сифати мудир ва …

БОЗОРОВ Шавкат Шарифович (таваллуд 16.3.1958, Душанбе), иқтисоддон-менеҷери тоҷик, д. и. иқтисодӣ (2001). Хатмкардаи Институти хоҷагии қишлоқи Тоҷикистон (холо ДАТ; 1979). Солҳои 1979-86 раиси Созмони ҷавонон, озмоишгар (лаборант) ва ассисенти кафедраи истифодабарии техникаи Институти хоҷагии қишлоқи Тоҷикистон, 1986-88 сардори шуъбаи ҷорӣ намудани дастовардҳои илмии Кумитаи давлатии агросаноатии Тоҷикистон, 1988— 90 мудири …

БОЗОРОВ Пирмат (1904, деҳаи Ҷигдалики ноҳияи Конибодом – 1956, деҳаи Қарақчиқуми ҳамон ҷо), пахтакор, Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1948), иштарокдори ҶБВ (1941-45). Солҳои 1930-41 колхозчӣ, сардори звенои колхози «Инқилоб», 1943-56 оброн ва сардори звенои колхози «Коммунизм»-и ноҳияи Конибодом буд. Звенои Бозоров солҳои 1945—47 ба гирифтани ҳосили фаровони пахта муваффақ шудааст. Бо …

БОЗОРОВ Облоқул (таваллуд 5.10.1932, ноҳияи Булунгур, вилояти Самарқанд, Ӯзбекистон), файласуф, д. и. фалсафа (1973). Соли 1956 факултаи таърихи Донишгоҳи давлатии Самарқандро хатм намуда, дар ҳамин ҷо ассистенти кафедраи фалсафа буд. Соли 1958 ба Душанбе ома­да, аспирант, ассистент ва дотсенти кафедраи фалсафаи Донишгоҳи давлатии Тоҷикистон, аз соли 1965 мудири кафедраи атеизми …