Гуногун

УЛЯНОВ Иля Николаевич (31. 7. 1831. Астрахан—24. 1. 1886, Симбирск), педагоги демократи рус. Падари В. И. Ленин. Аз оилаи хизматчӣ. Ташкилотчии маорифи халқ дар губернияи Симбирск. Солҳои 1869—86 аввал инспектор, сипас директори Омӯзишгоҳи халқии губернияи Симбирск. У тарафдори таҳсили якҷояи писарон ва духтарон, дороҳо ва камбағалон буд. Соли 1871 дар …

УЛЯНОВ Дмитрий Илич (16. 8. 1874, Симбирск, ҳозира Уляновск— 16. 7. 1943, Ленинские Горки; дар Москва мадфун аст), ходими давлатӣ ва партиявии советӣ, духтур. Аъзои Партияи коммунистӣ аз соли 1903. Бародари хурди В. И. Ленин. Аъзои «Иттифоқи коргарон»-и Москва, агенти «Искра», агенти Комитети Маказии РСДРП дар Киев буд. Иштирокчии Революсияи …

УЛЯНОВ Александр Илич (12. 4. 1866, Нижний Новгород, ҳозира Горкий—20. 5. 1887, Шлисселбург, ҳозира Петрокрепост), яке аз муассисон ва роҳбарони «Фраксияи террористӣ»-и партияги «Озодии халқ». Бародари калони В. И. Ленин. Уҳамроҳи рафиқонаш бар зидди Александри III суиқасд тайёр кард, аммо 1 марти 1887 ҳабс шуд. Улянов дар мӯрофиа бо нутқи …

УЛБРИХТ (Ulbricht) Валтер (30. 6. 1893, Лейпcиг—1. 8. 1973, Берлин), ходими ҳаракати коргарии Германия ва баqналхалқӣ, яке аз асосгузорони ПЯСГ. Аз оилаи коргар. Солҳои 1912—18 аъзои Партияи сохти демократии Германия. Соли 1918 аъзои «Иттифои Спартак» гардид. Иштирокчии Револютсияи ноябри 1918. Улбрихт яке аз муассисони Партияи Коммунистии Германия (ЛКГ). Соли 1923 …

УЛФАТ Гулпочо (1909—1977), нависанда ва ходими ҷамъиятии афғон. Ба забони пушту менавишт. Президенти Академияи улуми Афғонистод (1956—63), раиси Ҷамъияти дӯстии Афғонистону СССР (1958—63), инчунин муҳаррири рӯзномаву маҷаллаҳо буд. Ду маҷмӯаи шеърҳо «Ашъори мунтахаб» (195$) ва «Садои қалб» (1962) ба қалами ӯ тааллуқ доранд. У дар ашъораш мавзӯъ, сюжет ва образҳо, …

УЛФАТ Абдулқаюми Бухороӣ (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири тоҷик (асри 17). Дар Бухоро таваллуд ёфта, ба камол расидааст. Бо Малеҳои. Сомарқандӣ дӯсту мусоҳиб будааст. Пайрави сабки ҳиндӣ. Ба ғазалҳои Нозими Ҳиротӣ ҷавоб гуфтааст. Аз осораш абёти пароканда боқист. Ин байти ӯст: Ҷудо аз мо ватану мо аз ӯ ҷудо, …

УЛУҒЗОДА Сотим (таваллуд 1. 9. 1911, деҳаи Варзики раёни Чусти вилояти Намангови РСС Узбакистон), нависандаи советии тоҷик, аъзокоррспонденти Академияи Фанҳои РСС Тоҷикистон. (1951). Аз оилаи деҳқони камбағал. Маълумоти ибтидоӣ ва миёнаро дар интернати Чуст гирифта, соли 1929 Дорулмуаллимини тоҷикии Тошкандро хатм кард. Чанде он ҷо аз адабиёт дарс гуфт. Соли …

УЛУҒЗОДА (Благовещенская) Клавдия Александровна (17. 11.1909, шаҳри Ашқобод—12. 2. 1965, Душанбе), фолклоршинос ва тарҷумони советӣ. Аз оилаи роҳиоҳанчӣ. Факултети шарқшиносии Университети Осиёи Миёнаи шаҳри Тошкентро хатм карда, ба Душанбе омад (1930). Кормандн муассисаҳои илмӣ, котиби масъули журнали «Бо роҳи ленинӣ». Солҳои Ҷанги Бузурги Ватанӣ дар Управленияи корҳои Совети Комиссарони Халқи …

УЛУҒБЕК Муҳаммад Тарағай (22. 3. 1394, шаҳри Султонияи Эрон —27. ё 29. 10. 1449, Самарқанд), арбоби давлатӣ ва маъ рифатпарвари Осиёи Миёна. Набераи Темур. Соли 1409 ҳокими Самарқанд эълон шуд. Пас аз марги падараш Шоҳрух (1447) ҳокими Мовароуннаҳру Хуросон гардид. Бо ташаббуси Улуғбек мадраса  сохта шуд. До нишмандони барҷастаи давр …

УЛУСИ ЧАҒАТОЙ, номи умумии мулкҳои меросии Чататой (писари Чингизхон) ва хонадони ӯ. Улуси Чағатой Мовароуннаҳр, Ҳафтрӯд ва Кошғарро дар бар мегирифт. Баъди қурултои соли 1251 Мункэхон ба тахт нишаста аксари намояндагони хонадони Чағатойро ба қатл расонд. Улусро Мункэхон ва Ботухон байни худ тақсим намуданд. Солҳои 60-уми асри 13 ҳокимияти Чағатоиён …