Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ЦИЛИНДР (аз юн. kylindros — навард, ғалтак), қисмест, ки бо сатҳи цилиндрии сарбаст ва ду ҳамвории параллел маҳдуд шудааст (расм). Ҳамвориҳоро асос ҷои Цилиндр меноманд. Агар асосҳои Цилиндр ба ташкилдиҳанда перпендикуляр бошанд, Цилиндри рост меноманд; агар асосҳои Цилиндр доираҳо бошанд, онро Цилиндри доимии рост ё Цилиндри мудаввар ва ё содда …

ЦИКЛОН (аз юн. kyklon — чархзананда), ҷои фишораш пасти, атмосфераро гўянд (дар марказаш фишор ниҳоят паст аст). Диаметри Циклон баякчанд ҳаз. км мерасад. Циклон бодест, ки баръакс (дар Нимкураи шимолӣ) ва мувофиқи ҳаракати ақрабаки соат (Нимкураи ҷанубӣ) мевазад. Ҳангоми Циклон ҳаво бештар абрнок ва шамоли сахт мешавад.

ЦЕХ (аз нем. Zeche), як ҷузъи асосии муассисаи саноатист. Цехҳо дар ҷараёни истеҳсолот оид ба тайёр намудани маҳсулот ва ба истеҳсолоти асосӣ ё умуман корхона расонидани хизмати техникӣ ё хоҷагӣ вазифаи муайянеро адо мекунанд. Вобаста ба таъиноти худ Цехҳо асосӣ (истеҳсолӣ), ёрирасон, хизматрасон, иловагӣ. дуюмдараҷа мешаванд.

ЦЕФЕЙ (лот. Cepheus), бурҷи назди қутбии Нимкураи шимолиро гўянд, ки қисман дар Роҳи Каҳкашон ҷойгир аст. Дар Цефей манбаи афканишоти рентгении Сер Х-1 — боқимондаи ситораи навтарин (ниг. Ситораҳои навтарин) мавҷуд мебошанд. Цефей аз ҳудуди СССР тамоми сол намудор аст.

ЦЕРИЙ (лот. Cerium), Се, элементи химиявии гуруҳи III системам даврии Менделеев; рақами ат. 58, массаи ат. 140,12; ба лантаноидҳо мансу б аст. Истилоҳи «Церий» аз номи сайёраи хурд — Церера (дар як вақт бо Церий кашф шудааст) бармеояд. Церий металл аст, зичиаш 6,77 г/см3, t гуд. 795С. Церийро ба пулод, …