СВИТАИ ГЕОЛОГӢ, маҷмӯи қабатҳои яктаркиба ё ки гуногунтаркибаи ҷинсҳои кӯҳиро гӯянд, ки дар асоси нишонаҳои умумӣ, асосан литологӣ (таркиб, хусусияти физикию химиявӣ, пайдоиш ва таърихи инкишоф) фароҳам омадаанд. Свитаи геологӣ воҳиди асосии қисмати стратиграфии маҳаллӣ буда, дар ҳар маҳал номи географии худро дорад. Масалан, таҳнишастҳои давраи табошири ҷануби ғарби Тоҷикистон …

СВИРИДЕНКО Николай Давыдович (25. 11. 1902, шаҳри Кременчук, губернияи Полтава —09.0 8. 1945, Душанбе), ходими давлатӣ, иштирокчии фаъоли сохтмони сотсиализм дар Тоҷикистон, инженер — мелиоратор. Аз оилаи челонгари роҳи оҳан. Аъзои Партияи коммунистӣ аз соли 1925. Соли 1918 Омӯзишгоҳи техникии роҳи оҳани Тошкентро хатм намуда, ду сол дар стансияи роҳи …

СВЕТОФОР (аз русӣ свет — рӯшноӣ ва юнонӣ phoros — ҳомил), олати сигналдиҳиест барои танзими ҳаракати нақлиёт ва пиёдагон дар кӯчаҳо ва роҳҳои автомобилгард, инчунии дар роҳи оҳан. Светофори навъи семафор аввалин бор соли 1868 дар Лондон ба кор андохта шуд. Аввалин Светофори серанга дар Ню-Йорк соли 1918 ва дар …

СВЕТЛОВ Михаил Аркадевич (17.06. 1903, Екатеринослав, ҳозира Днепропетровск —28. 09. 1964, Москва), шоири советии рус. Аз оилаи яҳудии камбағал. Аз соли 1919 аъзои комсомол; соли 1920 аскари ихтиёрии Полки 1-уми территориявии Екатеринослав. Дар Университети Москва хондааст (1927—1928). Асарҳояш аз соли 1917 нашр шудаанд. Маҷмӯи аввалинаш — «Релсҳо» (1923), «Шеърҳо» (1924), …

СВЕРДЛОВСК (то 1924— Екатеринбург), шаҳр, маркази вилоят Свердловски Республикаи Советии Федеративии Сотсиалистии Россия. Дар нишебии шарқи Урали Миёна, дар ҳар ду соҳили дарёи Исет (шохоби Тобол) воқеъ гаштааст. Маркази муҳими саноат, маданият ва илм. Узели калони роҳи оҳан, роҳҳои автомобилгард ва ҳавоӣ. Аҳолиаш 1286 ҳазор нафар (1984). Свердловск яке аз …

СВЕРДЛОВСК, вилоятест дар ҳайати Республикаи Советии Федеративии Сотсиалистии Россия (аз 17 январи 1934). Масоҳаташ 194,8 ҳазор км2. Аҳолиаш 4597 ҳазор нафар (1984). Аҳолии шаҳрӣ 86%. 30 район ва 44 шаҳр дорад. Марказаш шаҳри Свердловск. Вилоят асосан дар нишебии шарқӣ, қисми ҷануби ғарбиаш дар нишебии ғарби кӯҳҳои Урал ва қисми шарқиаш …

СВЕРДЛОВ, деҳаест дар Совети қишлоқ Калинини райони Коммунистӣ, вилояти Қурғонтеппа. Территорияи колхози ба номи В. И. Ленин. Аз деҳа то маркази Совети қишлоқ 3 км, то район 2 км; роҳаш асфалтпӯш. Аҳолиаш 1120 нафар (1985), тоҷикон. Деҳа мактаби миёна, китобхона, пункти тиббӣ, магазин ва чойхона дорад. Соҳаи асосии хоҷагӣ пахтакорист. …

СВЕРДЛОВ Яков Михайлович (лақаби партиявиаш Андрей, Макс ва дигар: 03. 06. 1885, Нижний Новгород,  ҳозира Горький — 16. 03. 1919, Москва), арбоби Партияи коммунистӣ ва Давлати Советӣ. Аз оилаи косиби ҳаккок. Аъзои Партияи коммунистӣ аз соли 1901. Аз соли 1900 дар дорухона шогирд буд; дар байни коргарони Канавин ва Сормово …

  СВАЗИЛЕНД (Swazilend). Шоҳии Свазиленд, давлатест дар ҷануби Африка. Ба Иттиҳоди Британия дохил аст. Масоҳаташ, 17,4 ҳазор км2. Аҳолиаш 650 ҳазор нафар (1984), асосан свазиҳо. 40%-и аҳолӣ ба динҳои анъанавии маҳаллӣ ва боқимонда ба дини масеҳия эътиқод доранд. Пойтахт шаҳри Мбабане. Сардори давлат —шоҳ. Релеф аз пуштакӯҳи Велд, ки ба Ғарб …

САҶҶОД ЗОҲИР Саид (05. 11. 1905, Лакҳнав—11. 09. 1973, Алма-Ато), нависанда, ходими ҷамъиятии Ҳиндустону Покистон. Ба забони ҳиндӣ ва урду менавишт. Аъзои Партияи Коммунистии Ҳиндустон (ПКҲ) аз соли 1932; солҳои 1943—1948 аъзои КМ он буд. Университетҳои Лакҳнав ва Оксфордро хатм кардааст. Соли 1929 ба сафи Партияи Коммунистии Британияи Кабир дохил …