Теги: Ботаника

Олуи муқаррарӣ (Р. domestica) дарахтест баландиаш то 12 метр. Бар- гаш гуногуншакл (дарозиаш 4—10 сантиметр, бараш 2,5—6 сантиметр), гулаш сафедшакл, ранг, таъм ва мӯҳлати пухта расидани мевааш гуногун аст. Пай- доишаш маълум нест; тахмин ме­кунанд, ки дар натиҷаи дурагашавии табиии олучаву тёрн ва минбаъд бо роҳи интихоб карда парваридан пайдо шудааст. …

Олу (Prunus), ҷинси бутта ё дарахт мевадорест аз оилаи настараниҳо. Баландиаш аз 1 то 12 метр. Баргаш мудаввар, дарозрӯя ё нештаршакл, гулаш сафед, сабзтоб ё гулобӣ, ҷудогона ё 2—5-тои дар навдаи кӯтоҳ воқеъ шудааст. Мевааш зард, сабз, сурх, қирмизӣ ё сиёҳи кабудтоб (аз 6 то 100 грамм) мудаввар ё тухмшакл. …

Олмурӯд, сурх нок, яке аз навъҳои хеле қадимаи нок. Балан­дии дарахташ 10—26 метр, то 350 сол месабзад. Танааш ғафс (д и а метра ш то 5 метр), навдаҳояш ашҳабӣ ё ҷигарранги сурхтоб, баргаш байзашакл (дарозиаш 7,5 сантиметр, бараш 4,2 сантиметр), мевааш калон-калон (ба ҳисоби миё­на 158—164 грамм), пӯсташ каме мулоим, …

Олаш, бук (Fagus), ҷинси дарахтест аз оилаи олашиҳо. Баландиаш то 50 метр, диаметри танааш 2 метр. Дар ноҳияҳои ғайритропикии Нимкураи шимолӣ 10 намуди Олаш мерӯяд, дар СССР бошад, 3 намуди он. Баргаш содда, одатан бедандона аст. Баробари баргбарорӣ гул мекунад. Аз 20—40-солагӣ мева медиҳад. Мевааш ҷал0ӯзамонанд (финдиқ) аст, пӯчоқи сахт …

Оила (familia), дар ботаника ва зоология, категорияи таснифотест, ки ҷинсҳои бо ҳам наздикро муттаҳид менамояд. Масалан, ба Оилаи пастаралиҳо ҷинсҳои себ, бодом, шафтолу, олуболу, олуча, нок, биҳӣ ва ғайра мансубанд; ба Оилаи гурбашаклҳо ҷинсҳои силовсин, бабр, шер ва ғайра дохил мешаванд. Оилаи калонро ба зероила ҷудо мекунанд; Оилаҳои бо ҳам …

Озониоз, решатосаки Те­хасӣ, касалии хеле хавфноки растанӣ, ки занбӯруғи хокӣ (Ozonium omnivorum) меангезад; касалии карантанй. Ба решаи зиёда аз 2000 намуди растанӣ зарар мерасонад. Барги растании касал аввал зард, баъд пажмурда шуда, тез мехушкад. Озониос дар ШМА ва Мексика паҳн шудааст ва аз он пахта, юнуҷқа, дарахтони мева ва орошӣ …

Озоддарахт (Melia azodarach), дарахтест аз оилаи Meliaceao. Дарахти зебо, баландиаш 12—16 метр; барги паршакли сабзи тира (дарозиаш 35—50 сантиметр), гули бунафши бӯё дорад. Мевааш заҳрнок буда, лӯндаи зардтоб аст. Дар Осиёи Ҷанубӣ ва Ҷанубу-Шарқи — Ҳимолой, Хитой ва Япония, инчунин дар Гвинеяи Нав ва Австралия мерӯяд. Дар ноҳияҳои ҷанубии республика …

Овчинников Павел Николаевич (4. 04. 1903, Уфа —22. 12. 1979, Душанбе), ботаники совети, докто­ри илмҳои биоло­гия (1947), профессор (1954), академики Академияи Фанҳои РСС Тоҷикистон (1957; аъэо-корреспондент аз соли 1951), Ҳодими Хизматнишондо­даи Илми РСС Тоҷикистон (1963), Қаҳ- рамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1969). Аъзои КПСС аз соли 1945. Иштирокчии Ҷанги Бузурги Ватанӣ. Шӯъбаи …

Обсабзҳо (Algae), гурӯҳи растаниҳои дараҷаи пасти автотрофии обист. Обсабзҳо хлорофилл ва пигментҳои дигар доранд ва ҳангоми фотосин­тез моддаҳои органикӣ ҳосил мекунанд. Онҳо гулу мева надоранд. Спораҳояшон одатан бо пардаи сахт иҳота нашудаанд. Сохти танаи обсабзҳо нисбат ба танаи ушнаҳо, сархасҳо ва растаниҳои дигаре, ки дар хушкӣ месабзанд, содда аст. Ҳуҷайраҳои …

Обнӯсиҳо (БЬепасеае), яке аз оилаҳои растаниҳои дупаллагии дарахтӣ ё буттагиест, ки барги яклухт, гули актиниморфии аксар якҷинсаи 3—7 аъзогӣ, ғуҷуммева доранд. Кариб 450 намудашон маълум буда, ба 5—7 ҷинс тақсим меша- ванд. Обнӯсиҳо асосан дар тропика ва субт­ропика мерӯянд. Дар СССР як намуди Обнӯсиҳо (хурмо) асосан дар Кавказ месабзад. Аз …