Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

СИЛЛОГИСТИКА, (аз юнонӣ sullogistikos — хулосабарор), таърихан аввалин таълимоти дедуксияи мантиқист (Арасту пешниҳод кардааст), ки дар он муҳокима ба шакли қиёс таҳқиқ мешавад. Дар Силлогистика, аз як муқаддима (хулосабарории мустақим), ду муқаддима (силлогизми мураккаб) ва на камтар аз се муқаддима (полисиллогизм) хулоса бароварда мешавад. Вале Силлогистика диққати асосиро ба назарияи …

СИЛЛОГИЗМ, нигаред Қиёс.

СИЛЛИМАНИТ (аз номи олими америкоӣ Б. Силлиман), минералест аз синфи силикатҳо. Таркиби химиявиаш Аl[АlSiO5] (нигаред низ Андалузит ва Кианит). 1—1,5% омехтаи Ғе20з дорад. Системаи кристаллбандиаш ромбӣ. Кристаллҳояш сӯзаншакл; агрегатҳои маҳиннах ҳосил мекунад. Рангаш хокистарранг, бӯри равшан, сабзи бенур. Шишаҷило. Сахтиаш 6,5—7,5; зичиаш 3270 кг/м3. Аз ҳарорати баланд (қариб 1545 0С) …

СИЛИCИЙ (лотинӣ  Silicium), Si, элементи химиявии гурӯҳи IV системаи даврии Менделеев; рақами атомиаш 14 массаи атомиаш 28,086. Се изотопи собит аз асри санг инҷониб маълуманд. Қариб 3000 сол то милод дар Мисри Қадим аз пайвастҳои Силикоз шиша тайëр мекарданд. Соли 1825 Й. Я. Берcелоус Силикози озодро аз 81Ғ4 ҳосил кард. …

СИЛИКОЗ (аз лотинӣ silex —чақмоқсанг), бемории вазнинест, ки дар натиҷаи дуру дароз нафас кашидани чанги дар таркибаш оксиди силисий (IV)-дошта ба вуҷуд меояд. Силикоз аз қабили бемориҳои касбӣ буда, ба он бештар коргарони саноатҳои маъдани кӯҳӣ, чинию фаянс, металлургӣ, мошинсозӣ гирифтор мешаванд. Силикоз ба гурӯҳи пневмокониозҳо (ғуборнокии шуш) мансуб аст. …