Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

ЭЛЕМЕНТҲОИ НОДИРЗАМИН (металлҳои нодирзамин), элементҳои химиявии гуруҳчаи иловагии гуруҳи III-юми системаи даврии Менделеев: иттрий, лантан ва лантаноидҳоро гуянд. Баъзан скандийро ҳам ба Э. н. мансуб медонанд. Дар қишри замин кам паҳн шудаанд, онҳо оксидҳои дар об ҳалнашаванда (пеш аз ин «заминӣ» меномиданд) ҳосил мекунанд, бинобар ин номашон Э. и. аст. …

ЭЛЕКТРОХИМИЯ, як қисмати химиям физикиро гуянд, ки хосиятҳои ҳаҷмию сатҳии ҷисмҳои сахт ва моеъ (ионҳои фаъол доранд), инчунин тарз (механизм)-и процессҳоро бо иштироки ионҳо дар ҳадди тақсимот ва ҳаҷми ҷисм меомузад. Э. асосҳои назариявии истеҳсоли моддаҳои гуногун (мас., металлҳо, хлор)-ро бо роҳи электролиз, роҳҳои пешгирии коррозияи металлҳо, ба вуҷуд овардани …

ЭЛЕМЕНТҲОИ НОДИР, номи гуруҳи металлҳоеро (зиёда аз 50) гуянд, ки ба миқдори кам истифода мешаванд ё дар техника нисбатан наванд. Бештарини Э. н. дар қишри замин кам ва пароканда мебошанд. Ба Э. н. элементҳои гуруҳи I системам даврӣ: Li, Rb, Cs, Fr; гурухи II — Be, Ra; гуруҳи III— Ga, …

ЭЛЕКТРОФОРЕЗ (аз электро… ва юн. nhoresis— бурдан, ба ҷои дигар бурдан), дар муҳити моеъ ё газ аз таъсири майдони електрикии беруна ҳаракат кардани ҳиссачаҳоро гуянд. Онро с. 1807 Ф. Ф. Рейс кашф кардааст. Э. дар саноат барои аз латекс ҷудо кардани каучук, софкории об, аз peг ҷудо кардани каолин ва …

ЭЛЕКТРОТЕХНИКА (аз электро… ва техника), илмест доир ба татбиқи энергияи электрикӣ дар амалияи ҷамъияти инсон ва соҳаи техникие, ки бо татбиқи энергияи электрикӣ (дар хоҷагии халқ, рӯзгор ва ҳарб) сару кор дорад.