Маданият ва санъат

МАКТАБИ  МИНЁТУРИ  БУХОРО, яке аз сабк ва мактабҳои минётурнигории Осиёи Миёна, ки дар Бухоро ташаккул ёфтааст (асрҳои 16— 17). Осори нисбатан қадимтари Мактаби минётураи Бухоро ба солҳои 20—30 асри 16 тааллуқ дорад, ки дар китобхонаи Убайдуллоҳхон эҷод шудаанд. Аксари намояндагони Мактаби минётураи Бухоро минбтурнигороии таҳҷоӣ, инчунин мусаввирони аз Ҳирот омада …

ЛОТЕРЁЯ – шакли ихтиёрӣ оид ба ҷалбкунии маблағҳои аҳолӣ бо роҳи фу­рӯши билетҳои лотерея. Лоторея аз калимаи итолиёӣ «lolteria» ва франсузӣ «hlot» — қуръа гирифта шудааст. Қисми маблағи ҷамъшуда ба тариқи бурд дар намуди пулӣ ё молӣ боз ба харидорони билет баргардонида мешавад. Шаклҳои бештар паҳншудаашон: муқаррарӣ, спортӣ, рақамӣ. Дар …

МАКТАБИ УСУЛИ ҶАДИД – навъи мактаб, ки бар хилофи мактаби кӯҳнаи динии мусулмонӣ ба ҷуз улуми динӣ роҷеъ ба забони модарӣ, таърих, арифметика, география, табииёт ва ғайра маълумот медод. Мактаби усули ҷадид баъди ба Россия ҳамроҳ шудани Осиёи Миёна ва кушодани мактабҳои русӣ дар шаҳрҳои собиқ кишвари Туркистон ва шиносоии одамони …

МАДИД (арабӣ давомдор, дароз кашидашуда), номи яке аз баҳрҳои панҷгонаи арӯзи араб. Баъзе намояндагони адабиёти классикии форс-тоҷик барои санҷидани маҳорати худ дар ин баҳр шеър гуфтаанд. Мадид рукни ягона надорад. Вай дар натиҷаи омехташавии рукни асосии баҳри рамал — фоилотун ва баҳри мутадорик — фоилун сохта мешавад. Барои сохтани дигар …

ЛОНА – ҷойест, ки паррандаҳо ва ҳайвонҳои дигар барои парвариши насл ва баъзан ҷӯй паноҳгоҳ ме­созанд.  Лонаро ба забони руссӣ «Гнездо» ва ба забони англисӣ «nest» меноманд. Лонаи ҳайвонҳо хеле гуногун аст: масалан Лонаи ҳаштпойҳо чуқурчаи бо санг иҳоташуда, тортанакҳо пиллаи аз тор бофташуда, занбӯрҳо чашмаки аз хок бо луоби …

ЛИБОС, номи умумии чизҳое, ки инсон мепӯшад. Либосро ба забони руссӣ «Одежда» ва ба забони англисӣ «clothes» мегӯянд. Ба мафҳуми Либос каллапӯш, пойафзол, дастпӯшак ва ғайра дохил мешавад. Асбоби зинат ба Либос танҳо чизи иловагист. Либос баробари иқоматгоҳ ҳамчун яке аз василаҳои муҳофизат аз таъсири гуногуни беруна пайдо шуд. Баъзе олимони …

ЛИБРЕТТО – матни адабии асарҳои мусиқӣ-драмавӣ: опера, оперетта, дар гузашта — кантата, оратория ва сценарияи балет, мебошад ки аз калимаи итолиёвии «libretto» гирифта шуда маънояш китобча аст. Либреттои опера ва балет дар асоси қоидаю қонунҳои драматургия навишта мешавад. Либретто дар шакли шеър, баъзан наср, муҷаз ва мувофиқи қоидаю қонуни мусиқӣ …

МАДАНИЯТИ ЗАМОНБОБО – маданияти давраи биринҷ, ки ба нимаи якуми ҳазораи 2 то мелод мансуб аст. Аз номи ёдгории дар наздикии кӯли Замонбобо воқеъгашта гирифта шудааст. Ёдгориҳои Маданияти Замонбобо аз бошишгоҳ ва қабристон иборат буда, аз маркази ноҳияи Қарокӯли вилояти Бухоро 15 километр дар самти шимолу ғарбӣ воқеъ гардидааст. Маданияти Замонбобо …

ЛУР – ин: Асбоби мусиқии нафасии қадима, ки аз биринҷӣ сохта мешуд. Ба асри биринҷӣ мансуб аст. Дар охири асри 19 ва ибтидои асри 20 ҳангоми кофтукови археологӣ дар соҳили ғарбии Балтика бештар аз 30 намунаи он дастрас шудааст. Шаклаш тобхӯрда (амсоли ҳарфи лотинии S), сархонааш косамонанд. Андоза ва тарҳи …

МАКТАБҲОИ  ФАЛСАФӢ, навъ ва шаклҳои равияҳои фалсафист (материализм ва идеализм), ки дар ҳалли масъалаи асосии фалсафа аз якдигар фарқ мекунанд ва тобишҳои гуногуни равияву мактабҳоро ифода менамоянд. Мактабҳои фалсафӣ ифодаи муборизаи дохилии равияҳои фалсафӣ, натиҷаи муборизаи байни онҳо ва инъикоси муборизаи ғоявии табақаҳои гуногуни ҷамъият мебошанд. Бузургтарин ва машҳуртарин Мактабҳои …