БОСФОР (туркӣ Karadeniz Bogazi, юнонӣ Bosporos), гулӯгоҳи Константинопол (Қустантания) ва гулӯгоҳи камбари байни Аврупову нимҷазираи Осиёи Хурд, ки Баҳри Сиёҳ ва Баҳри Мармарро бо ҳам мепайвандад. Дарозиаш 30 километр, бараш аз 0,75 то 3,7 километр, умқаш 27-120 м. Водии қадимии дарёӣ буда, дар давраи чорум (антропоген) зери баҳр мондааст. Соҳилҳои …

БОСТОНДЕҲ (то 14.12.12 Уртақишлоқи Боло ва По­ён), деҳа дар ҷамоати деҳоти Саразми ноҳияи Панҷакент. Аз деҳа то марказӣ ноҳия 7 километр; роҳ асфалтпӯш. Аҳолиаш 2610 нафар (январи 2013). Мактаби таҳсилоти умумии асосӣ, мактаби таҳсилоти миёнаи умумӣ, клуб, 4 нуқтаи савдои хусусӣ дорад. Соҳаҳои асосии хоҷагӣ: сабзавоткорӣ, тамокупарварӣ, пилапарварӣ, чорводорӣ. Заминҳо …

БОСТОНГУҲАР, Бобомуллоев Саидмурод (таваллуд 10.9. 1960, деҳаи Ворӯи ноҳияи Панҷакент), бостоншинос ва муаррих. Доктори илмҳои таърих (2010). Баъди хатми мактаб (1977) дар заводи консерви шаҳри Панҷакент (1977-79) кор карда, солҳои 1979-81 дар сафи қувваҳои мусаллаҳи Иттиҳоди Шӯравӣ хидмат кардааст. Баъди хатми факултаи таърихи Университети давлатии Тоҷикистон (ҳоло Донишгоҳи миллии Тоҷикистон) …

БОСТОН, шаҳр дар ИМА, пойтахти иёлати Массачусетс; яке аз марказҳои асосии саноатӣ, тиҷоратӣ-молиявӣ, илмӣ ва фарҳангии ИМА. Дар соҳили халиҷи Массачусетси Уқёнуси Атлантик, дар резишгоҳи дарёи Чарлз воқеъ гаштааст. Аҳолиаш 625 ҳазор нафар (бо аҳолии атрофаш зиёда аз 5,9 млн нафар, 2012). Марказӣ бузургтари¬ни нақлиётии шимоли шарқи ИМА; бандари муҳимми …

БОСТОН, деҳа дар ҷамоати деҳоти ба номи Карим Исмоилов (собиқ Дӯстӣ)-и шаҳри Вахдат. Аз Бостон то маркази шаҳри Вахдат 8 километр; роҳ асфаптпӯш. Аҳолиаш 1721 нафар (2012). Деҳа мактаби таҳсилоти миёнаи умумӣ, марказӣ саломатӣ, ошхона ва нуқтаҳои савдои хусусӣ дорад. Соҳаҳои асосии хоҷагӣ: боғдорӣ ва сабзавоткорӣ. Заминҳо аз дарёҳои Кофарниҳон …

БОСНИЯ ВА ҲЕРСЕГОВИНА (Bosna I Hercegovina), Ҷумҳурии Босния ва Ҳерсоговина, давлат дар қисми ҷанубӣ шарқии Аврупо, дар нимҷазираи Балкан. Бо Хорва­тия, Сербия ва Черногория ҳамсарҳад аст. Дарозии хатти сарҳадаш дар хушкӣ 1459 километр. Ба Баҳри Адриатика роҳ дорад. Масоҳат 51129 километр2. Аҳолиаш 3,8 млн нафар (2012). Пойтахташ шаҳри Сараево (Са­рой). …

БОСНИҲО, яке аз халқиятҳои славянҳои ҷанубӣ, ки дар давраи империяи Усмонӣ бар асари ба ислом рӯ овардани славянҳои Босния пайдо шуда, асосан дар Бос­ния ва Ҳерсоговина умр ба сар мебаранд. Аксари кулли диндорон мусулмонони суннимазҳаб ва теъдоде аз онҳо масеҳиёни православ мебошанд. Забонашон босниягист. Дар саршумори аҳолӣ дар Югославияи собиқ …

БОСНАВӢ Саройӣ, Муҳаммад ибни Мусо (1595, Сараево – 1635 ё 1636, Румайло, Туркия), мулаққаб ба Алломак, муфассир ва фақеҳи босниёӣ. Таҳсилоти ибтидоиро дар мадрасаи Қозӣ Хусравбеки Сараево гирифта, сипас барои такмили таҳсилот ба Истанбул рафт. Дар он ҷо ҳамзамон бо таҳсил ба шарҳи осори гузаштагон низ машғул буд, то ин …

БОСМАЧИГӢ (аз туркӣ босмоқ – зер карда гирифтан, пахш кардан), унвони ҳаракати муташаккилу мусаллаҳонаи аксулинқилобии халқҳои Осиёи Миёна ба муқобили хокимияти шӯроҳо дар солҳои 1918-35. Босмачиён ху­дро муҷоҳид (ҷиҳодкунанда) меномиданд. Ҳокимияти Шӯравӣ ин муҷоҳидонро ба гордиёни сафеди Руссия монанд дониста, бо забони маҳаллиёни ҶМШС Туркистон онҳоро бо калимаи «босмоқчӣ» ба …

БОСМА, навъи нақши чопӣ дар санъати ороишию амалӣ. Усули Босма дар гулпартоии матоъ васеъ истифода мешавад. Мизробӣ, дароз, донача, зирадӯзӣ, даврапоя ва ғайра навъҳои маъмултарини усули Босма ҳисоб меёбанд. Босмаро дар кулолӣ низ ба кор мебаранд. Барои ороиш кулол аввал дар чубу резина нусхаҳои гулро меканад. Ба воситаи ин муҳраҳо …