Теги: Тиб

МАГНЕТОХИМИЯ, соҳаи химияи физикӣ, ки вобастагии байни хосиятҳои магнитӣ ва химиявии моддаҳоро меомӯзад. Усулҳои магнитӣ якҷоя бо дигар усулҳои тадқиқот дар ҳалли масъалаҳои сохт, характери банди химиявӣ, ҳолати валеитии элементҳо дар пайвастҳо, ассоциация ва полимеризацияи молекулаҳо ёрӣ мерасонад. Магнетохимияро дар омӯзиши катализи гетерогенӣ, диаграммаи ҳолат ва муайян намудани тозагии моддаҳо …

МАВЛОНОВ Шароф Мавлонович (таваллуд 5. 6. 1935, ш. Самарқанд), химики советӣ, доктори илмҳои химия (1980). Аъзои КПСС аз соли 1966. Соли 1958 Университети давлатии Самарқандро хатм кардааст. Солҳои 1958 —61 аспиранти АФ РСС Тоҷикистон Аз соли 1962 мудири лабораторияи физикаи нимноқилҳои Институти физика ва техникаи ба номи С. У. Умарови …

ЛЯМБЛИОЗ, бемории узвҳои ҳозима, ки ангезандаи он лямблии (l.nm blia inlestinalis; Д. Ф. Лямбль соли 1859 кашф кардааст) ном микроби паразит мебошад. Манбаи сироит одами бемор ё ҳомили микроб аст, Кас аз он ба воситаи хӯрок ва об сироит меёбад. Лямблиоз дар ҳама мамлакатҳои дуньё паҳн шудааст. Дар СССР дар …

ЛЮТЕЦИЙ (лот. Lulelium), Lu, элементи химиявӣ аз rypӯҳи 111 системаи даврии Менделеев, рақами ат. 71, массаи ат. 174,97, металли нодирзамин, ба лантаноидҳо тааллуқ дорад.  

МУҲИДДИНОВ Бадриддин Наҷмиддинович (таваллуд 16.12.1924, шаҳри Бухоро), рентгенологи советӣ, доктори илмҳои тиб (1968), профессор (1970). Баъди хатми Институти давлатии тиббии Тоҷикистон (1944) то соли 1947 мудири шуъбаи нигаҳдории тандурустии pайони Ғарм буд. Солҳои 1948—50 сардухтури курорти Обигарм; 1951 —55 мудири шуъбаи нигаҳдорин тандурустии вилояти Ғарм. Солҳои 1956—57 дар Вазорати нигаҳ-дории …

МУШАКҲО, мускулаҳо, як навъи бофтаест, ки организм ва узвҳои алоҳидаи онро ба ҳаракат меоварад. Мушакҳо рах-рах ва суфта мешаванд. Ба Мушакҳои р а х-р а х қариб ҳамаи Мушакҳои устухонҳои скелет мансубанд. Онҳо ҳаракати бадан, кори дасту пой ва сутунмӯҳра, хоидану фурӯ бурдани хӯрок ва ғайраро таъмин менамоянд. Мушакҳои рах-рах …

МУФРАДОТ, дар тибби қадими тоҷик ҳавоҳоеро номанд, ки аз як модда иборатанд. Муфрадот наботӣ, ҳайвониӣ ва ҷамодӣ мешавад. Муфрадоти н а б о т ӣ аз гул, барг, поя, реша, пӯстлох, самар, равған, шира ва шилми растаниҳо тайёр карда мешавад. Macалан, аз чормағз, тут, бед, зардолу, анҷир, газ, бобуна, бӯймодарон, …

МУТАСИЯ (аз лотинӣ mutatio — тағйирёбӣ, ивазшавӣ), тағйирёбии структураи ирсии материяи зинда, ки шомил ва ноқили ахбори генетикӣ аст. Тамоми шаклҳои ҳаёт — аз вирусу микроорганизмҳо cap карда, то набототу ҳайвонот ва одам қобили Мутасия мебошанд. Организмҳои дар натиҷаи Мутасия тағйирёфта мутант ном доранд. Воҳиди Мутасия мутов (элементи майдатарини ген) …

МУТАГЕНЕЗ (аз лотинӣ mutatio — тағйирёбй ва …генез), просесси тағ-йирёбии ирсӣ — мутасияро гӯянд, ни аз таъсири шароитҳои табиӣ (худ аз худ) ё омилҳои гуногуни физикӣ ё химиявӣ мутагенҳо ба вуҷуд меояд. Асоси Мутагенезро тағйирёбии молекулаҳои кислотаҳои нуклеат, ки нигаҳдор ва ноқили ахбори ирсӣ мебошанд, ташкил медиҳанд. Ин тағйирёбӣ чун …

МУОЛИҶА БО ОБ, гидротера­пия, истифодаи об бо мақсади му- олиҷа ва пешгирии бемориҳо. Муолиҷа бо об яке аз усулҳои қадимтарини та- бобат аст. Аввалин маълумотҳо оид ба Муолиҷа бо  об  дар китоби ҳиндии «Ригведа», ки 1500 сол то милод навишта шудааст, дучор мешаванд. Муолиҷа бо об  дар Рими Қадим хеле …