Теги: Олим

САҒОНӢ Чағонӣ (1181—1252), олим ва луғатнависи форс-то- ҷик. Шарқи ҳолаш маълум нест. Сағонӣ муаллифи луғатҳои «Маҷмаъ-ул-баҳрайн» (12 ҷилд) ва «Ал-убоб-уз-зоҳир» (20 ҷилд) мебошад. Бо ин луғат дар пешрафти лексикографияи араб қиссаи сазовор гузоштааст. Луғатнависони сонӣ, аз ҷумла, муаллифи фарҳанги «Ал-Қомус — Фирӯз- ободӣ (асри 14), Юсуфи Мағрибӣ ва дигар аз …

САОЛИБӢ Абӯмансур Абдулмалик ибни Муҳаммад ибни Исмоили Нишопурӣ (961, Нишопур —1038, ҳамон ҷо), олим ва адиби эронинажоди араб. Дар Нишопур таҳсил кардааст. Азбаски ба савдои пӯсти рӯбоҳ машғул шуда буд, ӯро Саолибӣ (саолиб ҷазираи саълаб, ки ба арабӣ рӯбоҳ аст) гуфтаанд. Саолибӣ бо роҳи тиҷорат ба нимҷазираи Арабистон, Испания, Ироқ, …

САЛМОНХОҶА (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), олими тоҷик (асри 19). Дар Самарқанд ба дунё омада, зиндагӣ ва эҷод кардааст. Аз оилаи амалдор. Ӯ бо номи Мир Салмонхоҷа ва Сулаймонхеҷа низ ёд мошавад. Дар мадрасаи Тиллокории Самарқанд мударрис будааст. Мероси Салмонхоҷаро «Тафсил ва баёни давлати ҷамоаи мангит аз замони Раҳимхон» ташкил …

САДРИ САРИР Қозӣ Абдулвоҳид (1809/10, Балх —25. 7. 1886, Бухоро), шоир, олим ва ходими сиёсии тоҷик. Таҳсили илмро дар зодгоҳаш cap карда, дар Бухоро идома дод ва тамоми илмҳои расмии замонро аз худ кард. Хусусан дар илми бадеъ, фалсафа, таърих, луғат, назария ва амалияи мусиқӣ яке аз номдорони замон гардид. …

РИШТИН Садиқуллоҳ (соли таваллуд 1917, деҳаи Ғозиободи вилояти Нанграҳор), шоир, нависанда, олим ва арбоби давлатию ҷамъиятии афғон. Дар оила савод бароварда, маъ умоти миёнаро дар мактаби Наҷмулмадорис гирифтааст. Соли 1939 мадрасаи Дорулулуми арабиро хатм намуда забонҳои арабию англисиро ба хубӣ аз худ кардааст. Аз соли 1942 cap карда дар вазифаҳои …

РИШТИЁ —Саидқосим (таваллуд 1915, Кобул), нависанда, олим ва арбоби давлатии афғон. Дар литсейҳои Ҳабибия ва Истиқлол таҳсили илм кардааст. Чанд сол дар идораи почта ва телеграфи Афғонистон тарҷумон буд. Риштиё дар вазифаҳои муҳаррири маҷаллаи «Кобул» (1937— 1940), сардори Агентии телеграфии «Бохтар» (1951—1955) ва сардори идораи матбуот кор кардааст. Риштиё забонҳои …

РИХТЕР Андрей Александровнч (15. 8. 1871, деҳаи Куровски ҳозира райони Калугаи вилояти Калуга —2. 4. 1947, Москва), олими советӣ дар соҳаи физиологияи растаниҳо, академияи Академияи Фанҳои Иттифоқи Республикаҳои Советии Сотсиалистӣ Союз Советских Социалистических Республик СССР (1932; аъзо-корреспондент 1929) ва Всесоюзная Академия Сельскохозяйственных Наук Имени Ленина ВАСХНИЛ (1935). Баъди хатми Университети …

ФОРОБӢ Абӯнаср Муҳаммад ибни Тархон (873, Фороб—950, Димишқ), олими энсиклопедист ва файласуфи Шарқи Наздику Миёна. Форобӣ дониши ибтидоиро дар зодгоҳаш деҳаи қадимаи Фороб гирифта, сипас барои такмили илм ба Бухоро ва Бағдод сафар кард. Илми фалсафаро дар назди донишмандони давр Абӯбишри Матто ва Юҳанно ибни Хайлон омӯхт. Форобӣ пас аз …

ФАВТӢ Ал -Фавтӣ Қамолуддин ибни Муҳаммади Собунӣ, маъруф ба Ибни Фавтӣ (1245, Бағдод — 1323, ҳамон ҷо), олим ва донишманди араб. Ба Марв барои таҳсил омадааст. Ҳангоми ҳамлаи муғул дар ин шаҳр асир шуда, баъдтар бо ёрии Насируддини Тӯсӣ озод мешавад ва дар назди ӯ улуми замонаро меомӯзад. Муддате вазифаи …

УБАЙДУЛЛОҲИ САМАРҚАНДӢ (соли таваллуд ва вафот номаълум), олим ва фақеҳи тоҷик (асри 16). Дар Самарқанд таваллуд шудааст. Бино ба маълумоти «Музаккир-ул-аҳбоб» аксари илмҳои расмии замонашро аз бар кардааст. Аз ӯ «Сироҷ-ус-соликин ва латоиф-ул- орифин» ном асаре боқӣ мондааст, ки аз муқаддима, ҳашт боб ва хотима иборат мебошад. Китоб ба фаъолияти …