Теги: асбоб

ПСИХРОМЕТР (аз юнонӣ psuchros — хунук па …метр), асбобест барои чен кардани намии ҳаво ва ҳарорати oн. Психрометр оддӣ аз тер­мометрӣ хушк ва тормометри нам иборат аст. Термометри хушк ҳарорати ҳаворо нишон медиҳад. Принсипи кори Психрометрро акад. Г. В. Рихман муайян карда буд. Психрометр стантсионӣ, аспиратсионӣ ва дистансионӣ мешавад. Термометри …

ПОТЕНСИОМЕТР (аз лотинӣ potentia — қувва ва …метр), асбобест ба­рои бо усули компенсатсионӣ муайян намудани ҚЭҲ ё худ шиддат. Потенсиометрро якҷоя бо андозаи муқовимат ё худ табдилдиҳандаҳои ченкунанда истифода бурда, ҷараёни электр ва иқтидори он, ҳаракат, фишор ва дигар бузургиҳои физикиро чен кар­дан мумкин аст. Потенсиометрҳои ҷараёни до­ими ва тағйирёбандаро …

ҚАЙЧӢ, миқроз, газ, асбоби дастӣ, дастгоҳ ё мошинест барои буридани материалҳои гуногун. Қ-аз а. 3 то м. маълум буда, ҳангоми ҳафриёти ёдгориҳои маданияти латен ёфт шудааст. Он аз ду корд иборат аст, ки онҳоро пластинаи металлии камоншакл (фанарвор ҳаракаткунанда) бо ҳам мепайвандад. Чунин К.-ро ҳозир барои тарошидани пашми бузу гусфандон …

ЭНДОСКОПИЯ (аз эндо… ва .„скопил), усули ба воситаи асбобҳои бо системаҳои оптикӣ ва рушноидиҳанда ҷиҳозонида муоина кардани шошадон, сурхруда, меъда ва диг. узвҳои дохилиро гуянд. Э.-ро баъд аз карахткунии ҷои дард ё умумӣ (наркоз) мегузаронанд. Э.-и муосир дар ташхиси бармаҳали бисьёр бемориҳо аҳамияти калон дорад.

ЭЛЕКТРОСКОП (аз электро… ва скоп), асбобест барои ошкор намудани зарядҳои электрикӣ ва муайян кардани бузургии онҳо. Э. аз мили металлии дар нугаш саққодор иборат мебошад, ки аз поён ба он ду варақачаи металлии сабук насб шудааст. Милро ба зарфи шишагин андохта, бо пӯки изоляционӣ маҳкам мекунанд. Ҳангоми ба қисми заряднок …

 ЭЛЕКТРОНОГРАФ, асбобест барои тадқиқи сохти атомии ҷисмҳои сахт ва молекулаҳои газ бо ёрии дифракцияи. электронҳо. Э. асбоби вакуумӣ буда, схемаи он ба схемаи микроскопи электронӣ монанд аст.

ЧАРХДЕГ, чахдег, чағдег, асбоби махсусест барои аз ҷурғот ҷудо намудани маска. Чархдег аз чархчӯб ва дег иборат аст. Таги дег ҳамвор буда, даҳонаш нисбатан танг аст. Он сафолин, чўбин ва ҳаҷмаш гу-ногун аст. Ҷурғотро ба Чархдег андохта дастак (тир)-и чархчўбро аз 2 ҳалқаи чӯбин (чахник)-и ба мех ё сутун басташуда …

СПИРОМЕТРИЯ (аз лотинӣ soiro) — пуф мекунам, нафас мегирам ва …метрия), усули бо ёрии асбоби махсус — спирометр чен кардани гунҷоиши ҳаётии шуш. Соли 1346 олими англис Ҷ. Хатчисон пешниҳод кардааст. Спирометрияро ҳангоми тафтиши одамони солим, ташхису муолиҷаи бемориҳои шуш ва системаи дилу раг истифода мебаранд.

БОЛОМЕТР (юнонӣ боле – нур ва … метр), асбоб барои чен кардани афканишоти электромагнита (асосан инфрасурх), ки дар асоси тағйирёбии муқовимати электрикии моддаи ба ҳарорат ҳассос сохта шудааст. Болометрро соли 1878 мунаҷҷим ва физики амрикоӣ С. П. Ленгли (1834-1906) ихтироъ кардааст. Қисми асосии Болометр лавҳачаи ниҳоят тунук (масалан, аз платина …