МЕТАТЕЗА

МЕТАТЕЗА (аз юн. metathesis — ҷой иваз кардан), тағйири ҷои овозҳо ва ниҷоҳои таркиби калима дар асоси ассимиляция ва диссимиляция. Дар гуфтугӯ ва лаҳҷаҳо баъзан калимаҳои забони адабӣ бо тағйири ҷои овозҳо талаффуз мешаванд. Мас, калимаи лотинии шаппог (тоҷикӣ: мармар) дар забони pycӣ «мрамор». Дар забони тоҷикӣ калимаҳои сухр, карой, ҷурғот, хумра, қуфл ва ғ. ба ҳодисаи М. дучор шуда, дар шакли сурх, канор, ҷурғот, хурма, қулф талаффуз мешаванд. Ин шакли онҳо дар забон қонунӣ гардида дар навишт қабул гардидааст. М.-с, ки дар гуфтугӯ ва дар лаҳҷаҳо дучор меояд, чунин аст: Ҳалво — нҳвло, дарё — дайро. аҳвол авҳол ва ғ.

М. Муҳаммадиев.