Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

МЕҲНАТИ ЗАРУРӢ, меҳнатест, ки коркунони соҳаи истеҳсолоти моддӣ барои ба вуҷуд овардани маҳсулоти зарурӣ сарф мекунанд. Дар замони капитализм Меҳнати зарурӣ фақат қисми рӯзи корро ташкил мекунад, Қисми дигари он бошаду ба меҳнати изофа мегузарад, ки ин меҳнат барои афзун гардонидани сарвати истисморгарон истифода мешавад. Дар ин шароит музди кор, …

МЕҲНАТИ ЗАРУРИИ ҶАМЪИЯТӢ, меҳнатест, ки дар шароити мӯътадили истеҳсолоти ҷамъиятӣ, яъне дар шароити дараҷаи миёнаи техника, дараҷаи миёнаи шиддатнокии меҳнат ва ихтисоси коркун дар корхонаҳои истеҳсолкунандаи қисми асосии маҳсулоти навъи муайян барои истеҳсоли як воҳиди мол сарф мешавад. Арзиши мол аз рӯи сарфи Меҳнати зарурии ҷамъиятӣ муайян мегардад. Дараҷаи ҳосилнокии …

МЕҲНАТИ ЗАНОН, иштироки занон дар истеҳсолоти ҷамъиятӣ, ки хусусияти онро сохти иҷтимоию иқтисодии ҷамъият муайян менамояд. Меҳнати занон зарурати таърихӣ буда, аз давраҳои қадим идома дорад. Истифодаи васеи Меҳнати занон бо инкишофи тарзи истеҳсолоти капиталистӣ, махсусан баъди ихтирои мошин афзуд. Дар давраи капитализм зан ба истеҳсолоти ҷамъиятӣ фаъолона дохил шуд …

МЕҲНАТИ БАЧАГОН, меҳнати кирояи хурдсолон, яъне ноболиғоне, ки қобили меҳнат нестацд, Истисмори бачагон дар давраи капитализм, хусусан баъди дар истеҳсолот пайдо шудани мошин авҷ гирифт. Дар мамлакатҳои капиталистӣ музди кори бачагон назар ба калонсолон ниҳоят кам аст. Аммо капиталистон аз ин даромади калон мегиранд. Дар баробари ин қашшоқии пролетариат маҷбур …

МЕҲНАТИ АБСТРАКТӢ, меҳнатеет, ки арзиши молро ба вуҷуд меоварад ва он ба шакли конкретии сарфи меҳнат вобаста нест. Меҳнат дар ҷамъияти синфӣ сарфи қувваи корӣ аст. Вале танҳо дар шароити истеҳсолоти молӣ сарфи меҳнат дар шакли Меҳнати абстрактӣ зоҳир мешавад. Меҳнати хусусии ҳар кадом истеҳсолкунандаи мол як ҳиссаи маҷмӯи меҳнати …