Таджикистан – Энциклопедия на таджикском языке КИТОБАМ

АБУЛБАРАКАИ ФИРОҚӢ (соли таваллуд номаълум, Самарқанд – вафот 1507, ҳамон ҷо), шоир ва донишманди тоҷик. Улуми мутадовилаи даврро дар зод- гоҳаш омӯхта, дар Шаҳрисабз, Са­марқанд, Ҳирот, Табрез қозигӣ кардааст. Мувофики маълумоти манбаъҳои адабӣ шоири тавоно, дорои истеъдоди баланд будааст. Ба ин ҳунари ӯ писаронаш Хоҷа Айюб ва Баҳоуддин пайравӣ кардаанд. …

АБУЛАЙЮБИ НАДИМӢ, Абулайюби Мадинӣ (848, дехаи Ҷаҳрами Хуросон – 897, ҳамон ҷо), сароянда, навозанда ва мусиқишиноси тоҷик (асри 9). Абулайюби Надимӣ дар оилаи санъатвару донишманд ба дунё омада, таълими ибтидоии мусиқӣ, махсусан сознавозиву сурудхонӣ ва асосҳои назариявии мусиқиро низ аз падараш омӯхтааст. Баъдтар барои такмили дониш ба Бағдоду Мадина, Димишқ …

АБУЛАЙСИ ТАБАРӢ (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири форс-тоҷик (асри 11). Дар зодгоҳаш Табаристон (Эрон) улуми мутадовилаи замонро омӯхта, касби камол карда аст. Тазкиранависон Муҳаммад Авфӣ («Лубоб- ул-албоб»), Ризоқулихони Ҳидоят («Маҷмаъ-ул-фусаҳо») аз маҳорату истеъдоди баландаш дар иншои шеър, махсусан ғазал хабар додаанд. Аз намунаҳои боқимондаи осораш дар тазкираҳову баёзҳо бар …

АБУЛАББОСИ ТОШ (соли таваллуд но­маълум – вафот 987), сипаҳсолор ва волии Хуросон дар давраи Сомониён. Пас аз аҳли Абулҳасани Симҷур бо рахнамоӣ ва ҳимояти Абулҳусайни Утбӣ, бар маснади сипаҳсолории Ху­росон расид ва лақаби «Ҳисомуддавла»-ро мушарраф гардид. Дар замони ҳукумати Фахруддавлаи Дайламй Абулаббоси Тош муддате волии Омул ва баъдан ҳокими Астарободу …

ЧИНГИЗХОН (номи аслиаш — Темуҷин, Темучин (тақр. 1155, мавзеи Делпун-Болдани соҳили д. Онон—25. 8. 1227), асосгузори давлати ягонаи муғул, лашкаркаш. Ташкилотчии шӯришҳои забткорона ба муқобили халқҳои Осиё ва Европаи Шарқӣ. Шӯришҳои ӯ боиси харобиҳо ва маҳвшавии халқҳо мегардиданд.