Техника

РАТАН—600 (ихтисораи ибораи русии “Радиастрономический теле­скоп АН СССР”), калонтарин радиотелескопи ҳалқагиест (диаметри халқаи телескоп 600 м), ки дорои антеннаи профилаш тағйирёбанда мебошад. Барои дар диапазони радиомавҷҳо (аз 8 мм то 31 см) тадқиқ намудани манбаъҳои радиоафканишоти кайҳонӣ таъин шудааст. Ратан-600, ки он дар Кавкази Шимолӣ дар наздикии статсаи Зеленчук воқеъ …

РАСТРИ ТЕЛЕВИЗИОНӢ, маҷмӯи хатҳоеро гӯянд, ки ба онзо тасвири ирсолшаванда (дар экрани гулбаи телевизионии ирсол) ё таҷдидшаванда (ҳангоми синтезе он дар эк­рани кинескоп) таҷзия мешаванд.

РАСТАИ АМАЛИЁТИ ПАЙДАРҲАМ, маҷмуи мошинҳоеро гӯянд, ки бо ҳам алоқаманд буда, мувофиқан ба як ритми муштарак аз рӯи просесси ягонаи технологӣ амал мекунанд. Ҷойҳои кор бошанд аз рӯи тартиби просесси технологӣ муқаррар карда мешаванд. Растаи амалиёти пайдарҳам ба иҷрои як ё якчанд амалиёт мувофиқ кунонда мешавад. Растаи амалиёти пайдарҳамро ҷиҳозонда, …

РАСТАИ АВТОМАТӢ, хати ав­том а т ӣ, системаи мошинҳо, маҷмӯи таҷҳизоти асосӣ ва ёрирасонест, ки тамоми ҷараёни истеҳсол ё кор­карди маҳсули истеҳсолотро автоматӣ ба иҷро мерасонад. Вазифаи ашхоси хизматрасони Растаи автоматӣ аз идора ва назорати кори агрегату қитъаҳои раста, таъмиру соз кардани онҳо иборат аст. Растаҳое, ки дар онҳо барои …

РАКЕТАКАШ, номи киштии зерио­бию рӯиобӣ ва самолётҳоест, ки бо ракетаҳои таъиноташон стратегӣ ё худ оперативию тактикӣ мусаллаҳанд. Истилоҳи «Ракетакаш» солҳои 50 асри 20, баъди бо яроқҳои ракетӣ мусаллаҳ шудани як қатор мамлакатҳо маъмул гардид.

РАКЕТАИ ЯДРОӢ, ракетаест, ки бо ёрии муҳаррики ракетии ядро (МРЯ) ҳаракат мекунад. Истифодаи МРЯ имкон медиҳад, ки назар ба мавриди истифодаи муҳаррики ра­кетии химиявб (МРХ) хеле бештар импулси хос (суръати ихроҷ) ва қувваи кашиши калон ҳосил карда шавад. Дар муҳаррики ракетие, ки ре­актори ядроӣ дорад, гармии дар натиҷаи реаксияи занҷирии …

РАКЕТАИ ОПЕРАТИВИЮ ТАКТИКӢ, ракетаи ҷангии синфи «замину замин» аст барои зарба задан (дар масофаҳои то 1000 км) ба объектҳот муҳими душман; аэродромҳо, воситаҳои ҳуҷуми ядроӣ, бандаргоҳҳои роҳи оҳан, марказҳои таъминот, захираҳои оперативӣ, гурӯҳи- қушунҳо ва ғайра. Диаметри ин навъи ра­кетаҳо 0,8 м, дарозиашон. 5—10 м, массаи стартиашон то 5 т …

РАКЕТАИ СТРАТЕГӢ, ракетаест барои зарба задан ба объектҳои муҳими стратегӣ — воситаҳои ҳуҷуми ядроӣ, марказҳои маъмуриву сиёсӣ ва саноати ҳарбӣ, гурӯҳҳои калони қӯшун ва ғайра. Ракетаи стратегӣ воситаи асосии ба масофаи дур бурдани заряди ядроӣ мебошад. Онро аз таҷҳизоти доимии шахтавӣ ва самолёту киштиҳои ҳарбии зериобию рӯиобӣ cap додан мумкин …

РАКЕТАИ МЕТЕОРОЛОГӢ, ракетаи геофи­зикӣ, ракетаест, ки барои тадқиқи қабатҳои болои ат­мосфера таъин шудааст. Бо ёрии асбобҳои метеоро­логие, ки дар Ракетаи метеорогӣ ҷой дода меша­ванд, ҳарорату фишори атмосфера, зичӣ ва таркиби ҳаво, нурҳои кайҳонӣ, конфигуратсияи майдони магнитии Замин на дигар параметрҳоро тадқиқ мекунанд. Баробари ин спектри нурҳои Офтоб ва қитъаҳои сатҳи …

РАКЕТАИ КАЙҲОНӢ, ракетаи бисёрзинаест барои cap додани аппаратҳои париш ба фазоӣ кайҳон ва ба сӯи ҷирмҳои осмонии дигар. Ракетаи кайҳонӣ барои парвозҳои байнисайёравӣ таъиншуда як ё чанд зинаи иловагӣ дорад, ки онҳо ҳомили бо­ри муфид мебошанд. Ракетаи кайҳониро аввал ба мадори наздизаминӣ мебароранд, сипас онро ба сӯи сайёраи матлуб равона …