Маданият ва санъат

МОПАССАН (Maupassant) Ги (номи пуррааш Анри Рене Альбер Ги) де (5. 8. 1850, қалъаи Миромениль, наздикии Турви-ля-сюр-Арк, Сенан Наздибаҳрӣ — 6. 7. 1893, Париж), нависандаи франсавӣ. Аз оилаи дворянин. Ҳангоми иҷрои хизмати ҳарбӣ (1870—71) дар ҷанги Францияю Пруссия иштирок кардааст. То соли 1880 мансабдори вазоратҳо буд. Ба ташаккули маҳорати нависандагии …

МОНИИ ШЕРОЗӢ Moнии Ошиқпеша (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири эронии асри 16. Дар айёми ҷавонӣ аз Форс ба Исфаҳон рафта ба заргарӣ, наққошӣ ва мусаввирӣ машғул шудааст. Баъдтар ба сипоҳигарӣ пардохта, то ба дараҷаи сарлашкарӣ расидааст. Дар охири умр аз ин шуғл ҳам даст кашида, ба хидмати Шоҳ Исмоили …

МОНИИ МАШҲАДӢ Монии Косагар (соли таваллуд номаълум — вафот 1507), шоири форс-тоҷик. Падари Монии Машҳадӣ корхонаи косагарӣ доштааст ва ӯ чанде ба ин касб шуғл варзидааст. Мувофиқи маълумоти тазкираҳо Монии Машҳадӣ яке аз шоирони қасидасарои номии асри 15 будааст. Дар девони ашъори Монии Машҳадӣ ғазалҳои хубу длчасп ва қасоидот гирд …

МОНАВИЯ таълимоти диниест, ки асри 3 дар Шарқи Наздик пайдо шуда, бо номи асосгузораш Монӣ машдҳр гардидааст. Монавия ба зудӣ дар Хуросону Мовароуннаҳр, Хитой .Л Шарқи Наздик васеъ паҳн гардид. Монавия як шакли дуализми динӣ буда унсурҳои зардуштия, масеҳияг ва гностицизмро ба ҳам пайвастааст. Аз рӯи таълимоти Монавия дар олам …

МОЛИКИЯ (ар.), яке аз мазҳабҳои равияи сунии дини исломро гӯянд, ки бо номи асосгузораш Молик ибни Анас (715—795) маъмул аст. Моликия фиқҳро дар асоси ҳадис эҷод намуда, таъвили ақлии Қуръонро рад менамояд. Моликия нисбат ба дигар мазҳабҳо оштинопазир аст. Моликиҳо истифодаи хулосаҳои мантиқӣ ва қиёсро мумкин мешумурданд, вале мисли пайравони …

МОЛИКИ ДАЙЛАМӢ (1518, Қазвин — 1562, ҳамон ҷо), хушнавис ва шоир. Аз оилаи донишманд. Молики Дайламӣ навиштани хатҳои сулсу насхро аз падараш омӯхтааст. Молики Дайламӣ дар навиштани ин навъи хат чунон моҳир шуд, ки хати ӯ хатто аз хати Ёқути Мустаъсимӣ кам фарқ мекардааст. Баъдтар аз рӯи навиштаҳои Миралии Ҳиравӣ …

МОЛДАВСКИЙ Дмитрий Миронович (таваллуд 9.8.1921, Ялта), мунаққиди советии рус, адабиётшинос. Институти давлатии педагогии Душанбе ба номи Т. Г. Шевченкоро хатм кардааст (1944). Ду маҷмӯаи ашъор дорад («Бишнав, ҳаёт», 1944; «Кӯҳҳо ва роҳҳо», 1944). Муаллифи китобҳои «Александр Прокофьев» (1958), «Назми Александр Прокофьев» (1959), «Дар бораи Маяковский» (1958, дамроди С. Владимиров), «Владимир …

МОИСЕЕВ Игорь Александрову (таваллуд 21.1.1906, Киев), артисти балет ва балетиейстери советӣ. Артисти Халқии СССР (1953), I Қаҳрамони Медҳнати Социалистӣ (1976). Пас за хатми Омӯзишгоҳи хореографии Москва (1924)’ солисти дастаи балетми Teaтри Калон (то 11939) – Дар театри мазкур балетҳои «Футболбоз»-и В. А. Оранский (бо ҳамроҳии Л. А. Лащялин, 1930), «Эҳтиёткории …

МОДУЛЯЦИЯ дар мусиқӣ, аз як лаҳн ба лаҳни дигар (мас., аз до мажор то соль мажор), ҳамчунин дар доираи як лаҳн аз як парда ба пардаи дигар (мас., аз до мажор то до минор) гузаштан. Дар бандубасти асари мусиқӣ барои рабти қисмҳои он роли калон мебозад. Модуляция якчанд хел шуда …

МИСОЛИИ КОШОНӢ (соли таваллуд ва вафот номаълум), шоири асри 16 Эронӣ. Аз тафсилоти зиндагиаш маълумоте нест. Соммирзои Сафавӣ дар «Тӯҳфаи Сомӣ» овардааст, ки Мисолии Кошонӣ дар шеър табъи баланд дошта, чунончи мехост, ки ҷавоби «Хамса»-и Низомӣ гӯяд, аммо ба итмоми он тавфиқ наёфт». Лекин аз таълифоти ӯ достони «Лайлӣ ва …