Маданият ва санъат

Нисорӣ (тахаллус, номаш Баҳоуддпн Хоҷаҳасан ё Ҳасанхоҷа; 1516, Бухоро —1597, ҳамон ҷо), шоир ва олими тоҷик. Аз оилаи Сайид Подшодхоҷаи адиб. Нисорӣ дар оила са­вод бароварда, дар муҳити илмию адабии Бухоро ба камол расидааст. Чанд муддат дар Балх, Қазвин, Машҳад, Ҳирот ва дигар шаҳрҳои Оси­ёи Миёнаю Хуросон таҳсил карда, аксар …

Нисории Тунӣ (соли таваллуд номаълум — вафот 1560, Тун), шоири форс-тоҷик. Аз Гунободи Хуросон. Дар ҳамон ҷо хату савод бароварда, барои таҳсил ба шаҳри Тун рафт ва то охири ҳаёт он ҷо монд. Дар илми нуҷум ва ҳайат маҳорати том доштааст. Бештар рубоӣ, қитъа, муаммо ва маснавӣ гуфта, дар сарчашмаҳои …

Нирала Сурякант Трипатҳи (1896 — 15. 10. 1961, Оллоҳобод), нависандаи ҳинду. Яке аз асосгузорони ҷараёни романтикии чҳаявад. Баъдтар дар эҷодиёти Нирала ба ҷои ало- матҳои романтизм унсурҳои реалистӣ пайдо шуданд. Назми Нирала содда, фаҳмою равон буда, одатҳои иҷтимоию танқидӣ дар насраш қавист. Асарҳои асосиаш: маҷмӯаҳои ашъо- ри «Беном» (1923), «Баргҳои …

Нимо Юшиҷ Алӣ Исфандиёрӣ (1895, деҳаи Юши Мозандарон —6. 1. 1960, Теҳрон), шоири эронӣ, асосгузори ҷараёни «шеъри нав» дар Эрон. Хату саводро аз муллоҳои зодгоҳаш омӯхт. Дар 11-солагӣ ба Теҳрон рафта, дар коллеҷи франсавии Сен-Луи таҳсил кард. Забонҳои франсавӣ, арабӣ ва асосҳои сарфу наҳви забони форсиро аз худ намуд, фалсафаи …

Николаевна (тахаллусаш; фам. В о л я н с к а я) Галина Евгеневна (18. 02. 1911, деҳаи Усманка, ҳозира райони Мариини вилояти Ке­мерово —18. 10. 1963, Москва), на­висандаи советии рус. Аз оилаи муаллим. Институти тиббии шаҳри Горкийро хатм кардааст (1935). Аз соли 1939 дар жанрҳои гуногун қувваозмоӣ кардааст (маҷм. …

Низории Қаҳистонӣ Саъдуддин ибни Шамсуддин ибни Муҳаммад (1247, Бирҷанди Қаҳистон— 1320, ҳамон ҷо), шоири форс-тоҷик. Пас аз хатми Мад­раса ба хидмати маъмурии фармондори Қаҳистон даромада, борҳо ба Хуросон, Рай, Сиистон ва Қаҳистон сафар мекунад, шаҳру деҳот ва мардуми аз асорати муғул ба дод омадаро мебинад. Ин ҳама дар эҷодиёти Низории …

Низомуддини Астарободӣ (соли таваллуд ва вафоташ но­маълум) ; шоири охири асри 15 — аввали асри 16. Дар Ҳирот рӯз гузаронида, ба Ҳусайни Бойқаро, Алишери Навоӣ ва амиру ҳокимони дигар қасидаҳо бахшидааст. Навоӣ дар «Маҷолис-ун- нафоис» ба қасидаҳои Низомуддини Астарободӣ, махсусан ба як қасидаи «Баҳория»-и ӯ баҳои баланд додааст. Девони Низомуддини …

Низомуддин Мавлоно Маҳмуд ибни Амираҳмади Қории Яздӣ (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоири асри 15 форс-тоҷик. Доир ба тарҷумаи ҳол ва таҳсилоташ тазкираҳо маълумот надодаанд. Низомуддин дар Шероз умр ба cap бурдааст. Вай ба монан­дн Абуисҳоқи Атъима дар шеър сабку услуби нав ба миён овардааст. Дар ашъораш номи либосҳо ва …

Низомии Нишопурӣ Ҳасан (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), насрнависи асри 13 форс-тоҷик. Яке аз муншиёни забардасти Хуросон будааст. Дар аввали умр ба Ғазнин ва аз он ҷо ба Ҳиндустон рафта дар дарбори ҳокимони Деҳлӣ Қутбуддин ва Шамсуддини Илтимиш муқим шуд. Муҳимтарин таълифоти Низомии Нишопурӣ китоби таърихии «Тоҷ_ ул-маосир» аст, ки …

Низомии Ганҷавӣ Абумуҳаммад Илёс ибни Юсуф (1141, шаҳри Ганҷа, хҳзира Кировободи Озарбойҷон — 1209, ҳамон ҷо), шоир ва мутафаккири озарбойҷонӣ, яке аз устодони мусаллами шеъри форсӣ. Тамоми осорашро ба форсӣ навшитааст. Хонадони Низомии Ганҷавӣ аз табақаи миёнаи аҳолии шаҳри Ганҷа буд. Бармаҳал аз падар ятим монда, ба тарбияи модараш афтод. …