Маданият ва санъат

Островский Александр Никола­евич (12. 4. 1823, Москва —14. 6. 1886, Щеликово, ҳозира pайони Островскин вилояти Кострома), драматурги рус. Аз оилаи ҳуқуқшиноси соҳибмансаб; модараш аз табақаи поёни рӯҳониён. Дар Гимназияп 1-уми Москва (1835—40) ва факултети ҳуқуқшиносии Университети Москва (1840—43; нотамом) таҳсил кардааст. Айёми хизмат дар идораҳои маҳкамаи Москва (1843—51) таҷрибаи зиёди …

Папаскири Иван Георгиевич (таваллуд 25. 12. 1902, деҳаи Кутоли ҳозира райони Очамчири РАСС Абхоз), нависандаи советии абхоз, Ходими Хизматнишондодаи Меданияти РСС Гурҷистон (1968). Аъзои КПСС аз соли 1938. Дар Институти забонҳои шарқии Ленин­град таҳсил намудааст (1928—1929). Асарҳояш аз соли 1926 нашр мешаванд. Дар романаш «Темур» (1937) навсозии деҳоти абхоз ва …

Панҷширӣ Дастагир (таваллудаш 1933, деҳаи Қобзони рухаи Палҷшири вилояти Парвони Афғонистон), нависанда, ходими партиявӣ ва давлатии Афғо­нистон, яке аз асосгузорони Партияи Демократии Халқи Афғонистон (ПДХА). Мактаби ибтидоиро дар Ҳирот (1948), дорулмуаллимил ва уни­верситет (факултети адабиёт ва улуми башарӣ) -ро дар Кобул (1958) хатм кардааст. Солҳои 1958-1959 мудири тадқики рӯзномаи миллии …

Панҷтор асбоби мусиқии торӣ, ки дар ноҳияҳои Помиру Дарвоз маъмул аст. Аз рӯи сохт ва пардабандиаш бештар ба танбур монанд. Панҷтор панҷ тор дорад, ки ин тавр ҷӯр мекунанд: Панҷтор дар алсамблҳои гуногуни инструменталӣ ва ҳамчун сози яккахонӣ истифода мешавад. Хелҳои гуногуни Панҷтор дар Афғонистон, Ҳиндустон ва Эрон низ маъмуланд. …

Панҷзарб, садои пасти асбобҳои мусиқиест, ки ба най мувофиқ меояд. Дар натиҷаи бо панҷ ангушт пӯшонидани пардаҳои най Панҷзарб ҳосил мешавад. Панҷзарб нисбат ба садои «чорзарб» ва «сезарб» паст буда, бештар ба ансамбл, оркестр ва суруди ҳофизони яккаҳои ҷӯр мешавад.

«Панҷгоҳи рост», шакли оҳангиест дар таркиби Мақомҳои хоразмӣ, ки аз тарафи Комили Хоразмӣ мураттаб гаштааст. Нимаи аввали асри 18 дар асоси оҳангҳои мақоми якум — «Рост» як силсила оҳангҳои созӣ тартиб дода шуд, ки он ҳамчун мақоми ҳафтум «Папҷгоҳ» ном гирифт. Ин мақом тадриҷан аз байн рафт, вале баъзе оҳангҳояш, …

«Панҷгоҳ» яке аз шӯъбаҳои мақоми классики аз силсилаи «Дувоздаҳмақом», ки ду навъ дорад: п а н ҷ г о ҳ и а с л ва п а н ҷ г о ҳ и зоид. Калимаи «Панҷгоҳ» аз панҷ овози мусиқӣ ва чаҳор фосила иборат бу­данро ифода макунад. Оҳанги шӯъбаи «Панҷгоҳ» …

«Панчатантра» (санскр. «Панҷ киггоб»), ёдгории адабиёти санскрит. тақрибан дар асрҳои 3—4 мураттаб гардида, вале то замони мо вариантҳои дар асрҳои баъдина мураттабшудааш расидаанд. Чунонки дар «Панчатантра» омадааст, он аз тарафи Вишну Шарман ном ҳакиме барои тарбияи шоҳзодагону асилзодагон ва дарси ҳаёт омӯхтану таҷрибаи зиндагӣ андухтанашон таълиф ёфта буд. «Панчатантра» аз …

Пантомимика, ҳаракати ифоданоки бадани одам. Пантомима баробари ми­мика, имову ишора ва оҳанги сухан як воситаи ифодаи ҳолати рӯҳии одам ва ҳиссиёти уст. Пантомима аз давраҳои қадим дар санъати актёрӣ ва нотиқӣ истифода мешавад. Дар асри 20 на фақат ҳаракати ифоданоки бадани одам ва ҳайвоноти ба дараҷаи баланд инкишофёфта, балки Пантомимикаи …

Пантомима (аз юн. pantomimos — тақлид), навъи санъати театрист, ки дар он ҳаракати бадан, имову ишора ва мимикаи ҳунарпеша во­ситаи асосии офаридани образи ба­деӣ аст. Дар Европа Пантомима аз театри Юнон ва Рими Қадим ибтидо мегирад. Пантомимаое низ вуҷуд дорад, ки он якҷоя бо мусиқӣ, суруд ва деклама­тсия иҷро мегардад. …