Ҷуғрофия

ҚАТАР давлати Қатар, дар Осиёи Ҷан- Ғарбӣ, дар нимҷаз. Қатар (шим. шарқи ним ҷаз. Арабистон); онро хал. Форс иҳота кардааст. Масоҳ. 11,3 ҳаз. км. Аҳолиаш 300 ҳаз. наф. (1985), асосан арабҳо. Аҳолии шаҳрӣ 70%. Дини ҳукмрон — ислом. Забони расмӣ — арабӣ. Пойтахташ ш. Доҳа. Қ.—ҳокимияти мутлақи (то 1 сент. …

ҚАСАБА (ар. — деҳаи калон; шаҳри хурд), шаҳр, маркази маъмурии вилоят дар а-ҳои 10—11. Дар аҳди Сомониён дар Қ-ҳо муассисаҳои девонҳои марказӣ мавҷуд буданд, ки ҳамаи онҳо, ғайр аз девонулбарид (почта) ба ҳокими маҳаллӣ итоат мекарданд. Дар қатори ҳоким (кадхудо), ки аз намояндагони сулолаҳои ҳукмрон ё ашрофи феодалҳои бонуфуз таъин …

ҚАРШӢ, шаҳр, маркази вил. Қашқадарьёи РСС Узб. Дар маркази водии Қаршӣ, дар соҳили Қашқадарьё воқеъ гаштааст. Узели р. о. ва роҳҳои автомобилгард ба суи Когон, Душанбе, Китоб ва Самарқанд. Аҳолиаш 129 ҳаз. наф. (1984). Дар Қ. з-дҳои пахтатозакунӣ, равғанкашӣ, шир, пивопазӣ, таъмири механикӣ, таъмири мотор, комб-ҳои гушт, орд, ф-каҳои дузандагӣ, …

ҚАРОҚУМ, биёбони регзорест дар Ҷан. Осиёи Миёна, асосан дар терр. РСС Туркм. Масоҳ. қариб 350 ҳаз. км2. Қ. аз ҷиҳати мавқеи географӣ ба Қ.-и Заунғуз (дар шимол), Қ.-и Марказӣ ё ки Қ.-и Пасти (дар ҷануб) ва Қ.-и Ҷан. Шарқӣ ҷудо мешавад. Рельефи биёбон ҳамвор буда, ҷо-ҷо теппаҳо дорад. Баландин пуштаҳояш …

ҚАРОҚАЛПОҚИСТОН, Республикаи Автономии Советии Социалистӣ (Карақалпокистон Автономиялы Совет Социалистик Республикасы), 20 марта 1932 ташкил шудааст. Аз 5 дек. 1936 дар ҳайати РСС Узб. Масоҳ. 164,9 ҳаз. км2. Аҳолиаш 1108 ҳаз. наф. (1986), аҳолии шаҳрӣ 45%. 15 район, 11 шаҳр ва 15 птш дорад. Пойтахташ ш. Нуқус. Қ. дар шарқи пуштакуҳи …

ҚАРОЧАЮ ЧЕРКАС, вилояти автономист дар кишв. Ставрополя РСФСР. 12 янв. 1922 ташки л шудааст. 26 апр. 1926 ба Вил. Автон. Қарочай ва округи миллии Черкас (аз 30 апр. 1928 — Вил. Автон. Черкас) ҷудо шуд. Окт. 1943 Вил. Автон. Қарочай барҳам дода шуд. 9 янв. 1957 вилояти автономии муттаҳидаи Қ. …

ҚАРОТОҒ, Қаротов, қаторкуҳест дар соҳили рости ҷараёни миёнаи д. Вахш. Дар ҳудуди р-нҳои Ёвон ва Куйбышеви вил. Қурғонтеппа. Аз шимол ба ҷануб (аз ағбаи Зардолу то обанбори Сарбанд) ба масофаи қариб 70 км тул кашидааст. Баландиаш то 1700 м. Қаторкуҳ аз таҳнишасти давраҳои юраи боло, табошир ва палеогену неоген таркиб …

ҚАРОТЕГИН, қаторкуҳест дар қисми марказии РСС Тоҷ., калонтарин шохаи чапи қ-куҳи Ҳисор, Бахшгоҳи д-ҳои Кофарниҳон, Элок ва Вахш мебошад. Тулаш қариб 80 км, баландиаш то 3950 м. Асосан аз гранит, гранодиорит ва диорити синни палеозойи боло таркиб ёфтааст. Дар нишебиҳои қаторкуҳ растаниҳои даштӣ (гандумак, лубиёгиҳо, чатргулҳо ва ғ.) ва дарахту …

ҚАРОТЕГИН, номи таърихӣ (то-революционӣ)-и ноҳияи куҳист, ки дар ҳавзаи д. Сурхоб (болооби Вахш), байни қ-куҳҳои Қаротегин (аз ғарб), Зарафшону Олой (аз шимол), Паси Олой (аз шарқ) ва Пётри Якум (аз ҷануб) воқеъ гашта аст. Ҳоло дар ҳудуди Қаротегин пурра р-ни Ғарм ва қисми р-нҳои Комсомолободу Ҷиргатол ҷойгир шудаанд. Маҳалҳои калони …

ҚАРОБОҒ (куҳсори Қаробоғ), куҳсори вулқонии лавагист дар Закавказия (РСС Озарб. ва РСС Арм),дар байни қ-куҳҳои Зангизур ва Қаробоғ. Баландиаш асосан 2500—3000 м, куллаи аз ҳама баландаш 3616 м (к. Далидоғ). Дар куҳсор конуси вулқонҳои хомушшуда бисьёр аст, ки баландтаринаш то 3581 м (к. Қизилбуғоз) мебошад. Қисми зиёди куҳсорро марғзори субалпӣ …