Гуногун

Некӯаҳволи, дараҷаи қонеъ намудани талаботи моддӣ, маънавӣ ва иҷтимоии одамон, таъмин будани аҳолӣ аз неъматҳои истеъмолӣ. Вазъи Некӯаҳволиро нишондодҳои миқдорию сифатӣ, ки соҳаҳои мухталифи онро дар бар мегиранд, муайян мекунад. Macалан, ҳаҷми умумии неъматҳои моддии истеъмолшаванда ва хизмат ба ҳар сари ахолӣ, ҳаҷми истеъмолии маҳсулоти хӯрокворӣ ва молҳои ғайриистеъмолӣ; даромади …

Некӣ ва бадӣ категорияҳои туури ахлокӣ, кӣ шаклҳои мутақобилаи (мусбату манфии) рафтору аъмоли одамон ва ҳодисадҳои иҷтимоиро ифода мекунанд. Дар таърихи этика аз қадим тамоюлоти материалистӣ ва идеалистӣ дар таъбири моҳияти Некӣ ва бадӣ ба ҳам зид буданд. Материализм ин мафҳумҳоро бо талабот ва манфиатҳои инсонӣ, қонунҳои табиат, хоҳишу нияти …

Негатив (лот. negativus — манфӣ); 1) тасвири фотографиест, ки дар он ранги қитъаҳои сиёҳу сафед ва рангаи объект баръакси ранги аслӣ мебошад. Дар Негатив ҷойҳои сафеди объект сиёҳ ва ҷойҳои сиёхи он сафед метобанд. Дар Негативи ранга ран­ги объект бо ранги иловагиаш (масалан, ранги кабуд бо ранги сурх, ранги сабз …

«Наҷод» (ар. — халосӣ, раҳоӣ), газетаи ҷадидӣ, органи ҳукумати муваққатии Туркистон. Аз марти 1917 дар Тошкент нашр мешуд. Ҳамагӣ 20 шумора баромад. Га­зета дар ихтиёри В. П. Наливкин буд. Яке аз роҳбарони ҷадидон Мунавварқорӣ мухаррири он буд. Дар «Наҷот» ҳукумати подшоҳӣ сиёх, инқилоби Револютсияи феврал мадҳ ва шеъру мақолаҳо чоп …

Нақлиёти ҳавоӣ нигаред Авиатсияи гражданй.

Нақлиёти трубопроводи, нақлиётест, ки тавассути трубаҳо (ғулбаҳо) аз ҷои истихроҷ ё аз истеҳсолот ба ҷойҳои коркард ё истеъмол нефт, маҳсулоти нефт, газ ва ғайраро интиқол медиҳанд. Трубопроводҳо гуногун мешаванд: трубопроводи ‘магистралӣ барои интиқоли нефт, газ ва ғайра, ба масофаи калон, трубопроводи саноатӣ (маҳаллӣ) ба­рои интиқоли нефт, газ ва ғайра ба …

Нақлиёти санитарӣ, нақлиёти махсусест, ки ба воситаи он беморон ва маҷрӯҳонро аз як ҷой ба ҷои дигар мебаранд ё мекӯчонанд; дар замони осоишта ва давраи ҷанг ба аҳолӣ ва ҷанговарон ёрии тиббӣ- профилактикӣ ва тиббӣ-эвакуационӣ мерасонад. Нақлиёти санитарӣ з а м и н ӣ (автомобил, поезд), ҳавоӣ (самолёт, вертолёт) ва …

Нақлиёти роҳи оҳан, нақлиёест (паровоз, тепловоз, электровоз ва ғайра), ки тавассути он бор ва пас­сажир мекашонанд. Нақлиёти роҳи оҳан баробари тараққии капитализм пайдо шуд. Соли 1825 дар Англия аввалин роҳи оҳан Стоктон-Дарлингтон сохта шуд. Дар Россия бошад, нахустин роҳи оҳани Пе­тербург—Сарское Село—Павловскро соли 1837 сохтанд. Соли 1851 сохтмони роҳи оҳани …

Нақлиёти обӣ, нақлиётест, ки тавассути он бо роҳи обии табиӣ (дарёҳо, кӯлҳо, баҳрдо, уқёнусҳо, халиҷҳо) ва сунъӣ (каналҳо, обанборҳо ва ғайра) бор ва пассажир мека­шонанд. Нақлиёти обӣ ду навъ аст: нақлиёти баҳрӣ ва нақлиёти дарёӣ.

Нақлиёти дарёӣ, нақлиётии обӣ, нақлиётест, ки тавассути он бо роҳҳои обии дохилӣ (дарёҳо, кӯлҳо, обанборҳо, каналҳо) бор ва пассажир мекашонанд. Нақлиёти дарёӣ флот (ҳама гуна киштиҳои гуногуни дарёӣ), роҳҳои алоқа, бандарҳо, муассисаҳои киштисозию таъмири кишти ва ғайраро муттаҳид мекунад. Киштигардии дарёӣ дар асрҳои 6— 9 дар Байнаннаҳрайн, Мисри Қадим ва …