Гуногун

РАМАКРИШНА (номи аслияш — Гададҳар Чатерчи) (18. 2. 1836, Ка- марпукур, Банголаи Ғарбӣ—16. 8. 1886, Калкатта), файласуф ва ислоҳотчии динӣ, намояндаи машҳури навҳиндуия. Бо тарғиби «дини умумиинсонӣ» баромада, ақида дошт, ки шаклҳои конкретӣ-таърихии эътиқодоти динӣ аз қабили ҳиндуия, ислом, масеҳият зуҳури кӯшиши умумӣ ба сӯи мабдаи ягона мебо­шад. Асосҳои фалсафии …

РАМА, Галаи гӯсфандон, ки якҷоя парвариш ва чаронида мешаваид. Рама аз ҳайвоноти ҷинс, синну сол ва зоташон якхела иборат аст. Рамаи мешҳои маҳинпашм ё ниммаҳинпашм аз 600—700; нимдуруштпашм ё дуруштпашм аз 700—800, қӯчқорҳои зотӣ то 200, гӯсфандони ахта ва бӯрдоқӣ зиёда аз 900, мешҳои тӯқлии аз 4 то 18-моҳа аз …

РАЙНИС Ян (тахаллусаш; ном ва фамиляаш Янис П л и е к ш а н с; 11.9. 1865, хутори Варелавана, ҳозира совети қишлоқи Рубени райони Екабпилс —12. 9. 1929, Рига), шоир, драматург, ходими ҷамъиятии латиш, Шоири Халқии РСС Лат. (1940). Солҳои 1884 -1988 дар факултети ҳуқуқшиносии Университети Петербург таҳсил кардааст. …

РАИСИ ӮРОТЕППАГӢ Бобокалон (соли таваллуд ва вафоташ номаълум), шоири асри 19 тоҷик. Мӯҳтасиб (раис) буд ва «Раис» тахаллус карданаш аз ҳамин ҷост. Пас аз ҳуҷуми хони Қӯқанд ба Ӯротенпа мо­лу мулки Раиси Ӯротеппа ба тороҷ рафт ва дар қатори чанде асирон Умархон ӯро ба Қӯқанд бурд. Дар дарбори хон Раиси …

РАЗУВАЕВ Григорий Алексеевич (таваллудаш 23. 08. 1895, Москва), химик-ор­ганики советӣ, акад. АФ СССР (1966; аъзо-корр. 1958), Қаҳрамони Меҳнати Сотсиалистӣ (1969). Баъди хатми Университет давлатии Ленинград (1925) корманди лабораторияи фи­шори баланди АФ СССР, мудири ла­бораторияи Институти фишори баланд, мудири кафедраи Институти технологии Ленинград, шуда кор кардааст. Аз соли 1946 мудири ка­федраи …

РАЗИУДДИН АЛӢ (соли таваллудаш ва вафоташ номаълум), шоири асри 15 форс-тоҷик, Бародари Давлатшоҳи Самарқандӣ. Разиуддин Алӣ дар шоирӣ маҳорати хуб дошта, шеъри форсию туркиро накӯ мегуфтааст. Аммо аз девони ашъор дошганаш хабаре Нест. Давлатшоҳи Самарқандӣ дар тазкирааш як байту як ғазали ӯро ҳамчун намуна меорад. Чаҳор байти зерин аз ғазали ӯст: …

РАЗИН Степан Тимофеевич (тақрибан 1630, станитсаи Зимовейскаяи Дон — 16. 6. 1671, Москва), роҳбари Ҷанги деҳқонон (1670— 1671) бар зидди зулми феодалӣ. Аз оилаи казаки камбағал. Соли 1663 ва баъдтар ба муборизаи отрядҳои казакон бар зид­ди қалмоқҳо ва тоторҳои Қриму туркҳо роҳбарӣ кард. Соли 1670 ба ҷанги зиддифеодалии деҳқонон сарварӣ …

РАЗИН Иван Петрович (таваллудаш 1922, вилояти Саратов), Каҳрамони Иттифоқи Советӣ (1945), лейтенант, аз оилаи коргар. То Ҷанги Буэурги Ватанӣ дар мактаби миёнаи № 1 (ҳозир номи ӯро гирифтааст) шаҳрт Панҷакент таҳсил кардааст. Разин ҳангоми ба фронт рафтан лётчики собиқ полки 639-уми ҳу­ҷумкунандаи ди­визияи 189-уми  авиатсионии Нижний Днестр буд. Дар давраи …

РАЗИИ НИШОПУРӢ Абӯҷаъфар Муҳаммад Разиуддини Нишопурӣ (соли таваллудаш номаълум — вафоташ 1202), шоири форс-тоҷик. Мувофиқи маълумоти “Лубоб-ул-албо”-и Авфии Бухороӣ Разии Нишопурӣ солҳои аввали заёташро дар Балх гузаронида, ба­рои таҳсил ва такмили илму дониш ба шаҳрҳои Осиёи Миёна сафар кардааст. Бештар дар Мовароуннаҳр зиста, чанде дар назди Шарофуддии Муҳаммад ибни Масъуди …

РАЗЗОҚОВ Ҷӯрақул Бобоевич (1899, Ғарм —1970), яке аз муборизони фаъоли барпо ва мустаҳкам намудани Ҳокимияти Совет дар Тоҷикистон. Аз оилаи деҳқони камбағал. Аъзои КПСС аз соли 1927. Солҳои 1915—1917 дар Тошкенту Мирзочӯл коргар буд, соли 1918 ба Ғарм баргашта, барои мустаҳкам намудани Ҳокимияти Советӣ дар Ғарм мубориза бурд. Солт 1922 …