МУРҒИ САҚҚО (Pelecanidae), як оилаи паррандаҳоро гӯянд, ки ба қатори белпойҳо мансубанд. Дарозии танаш 130— 180 сантиметр. Дар зери нӯлаш халтаи ка­лони ҳалқум до­рад. Болҳояш паҳн ва думаш кӯтоҳ, панҷаҳояш парда доранд. Па­ру болаш сафед, гулобӣ, хокистарранг, бӯр ва парҳои калонаш сиёҳчатобанд. 8 намуди Мурғи саққо дар нодияҳои мӯътадил ва …

МУРҒИ САФЕДИ РУСӢ, зоти мурғги тухмдеҳ. Дар Иттифоқи Республикаҳои Советии Сотсиалистӣ СССР бо роҳи ҷуфтии мурғи Леггорн бо мурғҳои маҳаллии районҳои марказии Республикаи Советии Федеративии Сотсиалистии Россия ба вуҷуд оварда­анд. Ҳамчун зот соли 1953 тасдиқ шу­дааст. Пару бо­лаш сафед, пойҳояш зард. Вазни хурӯс 2,8—3 килограмм, мокиён 2,1—2,2 килограмм. Соле 180—190 …

МУРҒИ МИНОРКА, зоти мурғи тухмдеҳ (серпушт). Дар Испания (ҷазираи Менорка, Menorca) ба вуҷуд овардаанд. Тоҷаш калони баргшакл. Пойҳояш ашҳабии чипор. Аз 5—5,5- моҳагӣ тухм (соле 150—180) меку­над. Вазни тухмаш 60—65 грамм. Дар мамлакатҳои баҳри Миёназамин парва­риш мекунанд. Дар Иттифоқи Республикаҳои Советии Сотсиалистӣ СССР аҳамияти хоҷагӣ надорад.

МУРҒИ МАРҶОН, м а р ҷ о н мурғ, буқаламун, яке аз калонтарин паррандагони хонагии мансуби оилаи марҷонмурғҳо. Калонҷусса, пойҳояш дарозу пурқувват. Сар ва гарданаш қисман бепар. Дар пешонӣ ва бехи нӯлаш «тоҷ (гӯшти изофии овезон) ва дар гулӯяш пӯсти пурчин дорад. Мурғи марҷон ду намуд аст: Мурғи марҷони муқаррарӣ …

МУРҒИ ЛЕГГОРН, Леггорн, зоти мурғҳои тухмдеҳ. Дар Штатҳои Муттаҳидаи Америка (асри 19) бо роҳи ҷуфтии мурғи сафеди италиявӣ бо мурғи минорка, мурғи испанӣ ва ғайра ба вуҷуд овардаанд. Номи зот аз бандари Ливорно (англисӣ Leghorn)-и Италия, ки аз ин ҷо мурғҳои маҳаллӣ кашонда мешуданд, гирифта шудааст. Мурғи Леггорн аз ҷиҳати …

МУРҒБИРЁН, як навъ таоми миллист, ки аз мурғ, чӯҷаи бутун ё пора-пора мепазанд. Мурғро паркан ва тоза карда, намаку зира ва мувофиқи табъ дорувори дигар мезананд. Равғанро доғ намуда, дар оташи паст то сурх шудан бирён мекунанд. Агар гӯшти мурғ сахттар бошад, ба дег андаке об андохта 10— 15 дақиқа …

«МУРҒАБ КОММУНИСТИ», газе­та, органи Комитети районии Партияи Коммунистии Тоҷикистон ва Совети депутатҳои халқии райони Мурғоб. Аз соли 1938 бо тиражи 1500 нусха ҳафтае 2 маротиба ба забони қирғизӣ нашр мешавад. Аввал «Чыгыш Помир» ном дошт, аз № 27 (113) 29 июли 1942 «Сталинчӣ» номида шуд. Аз 8 октябри 1956 бо …

МУРҒ, мурғи хонагӣ, паррандаест аз қатори мурғиҳо; номи умумии паррандаҳо. Мурғи хонагӣ аз Мурғи ваҳшии банкивӣ (Gallus banki- va) пайдо шудааст. Мурғ сернамудтарин паррандаи хоҷагии қишлоқ мебошад. Мурғро барои тухму гӯшт, пару тибит пар­вариш мекунанд. Вобаста ба зот Мурғро ба гурӯҳҳои тухмдеҳ (серпушт), гӯшту тухмдеҳ ва гӯштдеҳ чудо ме­кунанд. Мурғи …

МУРШИД (арабӣ*~ иршодкунанда, роҳнамо, пир), дар тасаввуф шахсеро гӯянд, ки ба туфайли риёзати бадан, зикри бардавом (хафй ё ҷаҳрӣ), самоу ғизо, сайру сулук, муҷоҳидаю мушоҳида, зӯҳду тақво ва ваҷду ирфон ба дараҷаи шайхӣ ё мартабаи қутбӣ расида, дар ҷараёни тариқат муридонро роҳбарӣ ме­намояд. Баъзе Муршидҳо сарвари силсилаҳои тасаввуф ё асосгузори …

МУРЧОЛ, мурчал роҳи зеризаминӣ ва мағоке, ки барои ги- рифтани қалъа ё аз он гурехтан дар атроф ва дохили он канда мешуд. Лашкари мамлакатҳои Шарқи Қа­дим аз Мурчол барои фатҳи қалъаҳои мустаҳками душман истифода мебурд. Мурчолро одатан махфӣ дуртар аз беруни қалъа то зери девори он мекофтанд ва тавассути вай …