МАЛАККА (Malacca), нимҷазираест дар ҷанубу шарқи Осиё, ки қисми Ҷанубии нимҷазираи Ҳиндухитойро ташкил мекунад. Аз Ғарб бо баҳри Андаман ва гул. Малакка, аз Шарқ бо баҳри ҷануби Хитой ва халиҷи Сиам иҳота аст. Сарҳади шимолиаш— гарданаи Кра. Тӯлаш қариб 1300 км, масоҳаташ қариб 190 ҳазор км2. Қисми шимолиаш терр. Тайланд, …

МАЛАКА, тарзу усулҳои устуворӣ мустаҳкам гардида (автомати)-и иҷрои амал. Малака дар натиҷаи машқу такрори зиёд ҳосил мешавад. Малакаҳо ҳар қадар мукаммалтар шаванд, процесси кор ҳамон андоза самарабахш мегардад. Зеро шахсе, ки дар иҷрои ин ё он кор (рондани трактор, аз ёд кардани шеър, навиштани мақола ва ғ.) Малака пайдо кардааст, …

Периартрит (аз пери… ва юн. аrtheron— банд), интихоби бофтаҳои атрофи бандҳои калон (ғилофи банд, бандакҳои он, пай ва ҳайра)-ро гӯянд. Периартрит ҳангоми захмдоршавӣ, аз кору бори зиёд, таъсири хунуки пайдо мешавад.

Переартериит (аз пери… ва артерияҳо), иллати кабарги берунии девори артерияро гӯянд. Переартериит боиси ихтилоли гардиши хун мегардад. Периартериити гиреҳӣ, бемориест аз гурӯҳи коллагенозҳо.

Перес де Куэляр (Perez de Cuellar) Хавер (таваллудаш 1920, Лима, Перу), котиби генералии ТДМ (аз 1 январи 1982). Факултети ҳуқуқшиносии Университети давлатии католикии Лимаро хатм намудааст. Аз соли 1944 дар корҳои дипломатӣ. Солҳои 1944—1960 корманди сафоратхонаҳои Перу дар Франсия, Британияи Кабир, Боли­вия ва Бразилия. Солҳои 1960—1969 директори департаментҳои юридикӣ ва …

Пери… (юн. реri — дар назди, дар атрофи), ҳиссаи аввали калимаҳои мураккабест, ки ба маънои «дар ат­рофи» истифода мешавад (масалан, пе­ригей, перигелий).

МАЛАЙ, галаҷазираи Малай, калонтарин гурӯҳи ҷазираҳои рӯи Замин дар Ғapби уқёнуси Ором, байни қитъаҳои Осиё ва Австралия. Бештар аэ 10 ҳазор ҷазираро дар бар мегирад. Масоҳати умумиаш қариб 2 млн км2. Дар Малай давлатҳои Индонезия, Малайзия ва Филиппин ҷой гирифтаанд. Аз ҷазираҳои Зонди Калон ва Хурд, Молукка, Филиппин ва чандин …

Перекоп, (Гарданаи Пере­коп), қитъаи хушкист, ки нимҷазираи Қримро бо материк мепайвандад. Тӯли Перекоп 30 км, бараш 8—23 км, баландиаш то 20 м. Аз гилу рег таркиб ёфтааст. Заминаш ҳамвор, растаниҳои даштӣ ва нимбиёбонӣ мерӯянд. Дар қисми ҷанубии Перекоп кулҳои шӯри Старое, Красное ва ғайра воқеанд, ки масоҳати онҳо аз 0,5 …

Передёрий Григорий Петрович (11.10.1871, Ейск —14, 12, 1953, Моск­ва), олими советӣ, донишманди соҳаи купруксозӣ ва механикаи сохтмон акад. АФ СССР (1943). Аъзои КПСС аз соли 1939. Соли. 1897 Институти инженерони роҳҳои алоқаи Петербургро хатм кард. Аз соли 1902 дар Омӯзишгоҳи инже­нерии Москва, 1907 дар Институти инженерони роҳҳои алоқа ва дигар …

Пергам, подшоҳии Пергам (юн. Реrgamus), давлати қадим дар қисми шимолу ғарбии Осиёи Хурд (283—133 то мелод). Марказаш — шаҳри Пер­гам. Ба он хазинадори давлати Лисимах дар қалъаи Пергам Филетери юнонӣ асос гузошт. Филетер дар вилояти Мисия давлати нави эллиниро барпо намуд ва ба сулолаи Атталиҳо асос гузошт. Аз соли 231 …