Теги: Биология

Мӯҳрадорҳо, косасарон (Vertebrata б Craniota), ҳайвонҳои хордодор; яке аз муташаккилтарин гуруҳҳои гуногуни ҳайвонот. Мӯҳрадорҳо (40—45 ҳазор намуд) нисбат ба бемӯҳрагон (1,25—1,45 млн намуд) кам бошанд ҳам, дар ҳаёти биосфераи ҳо­зира аҳамияти калон доранд. Мӯҳрадорҳо аз рӯи хусусиятҳои мутобиқӣ ва шаклҳои ҳаётӣ хеле гуногунанд Гуногунии навъҳои мутобиқӣ ва шаклҳои ҳаётии Мӯҳрадорҳо …

Мӯътод (одаткарда;, акклиматизатсия (аз лотини ad— ба, барои ва юн. klima — иқлим), ба шароити нав мутобиқшавии организмҳо. Мӯхтод одатан ҳангоми тағйироти физиологии морфологии организм ба вуҷуд меояд. Тағйироти физиологӣ (дигаргуншавии мубодилаи модда) дар даруни орга­низм аз таъсири шароитҳои тағйирёфтаи муҳити берунӣ (рушноӣ, харо- рат, намии ҳаво, режими хӯрок ва …

Мурча (Formicidae), як оилаи ҳашарот, ки ба қатори пардаболҳо мансуб буда, ба таври иҷтимоӣ зипндагӣ мекунад. Мурча хелҳоп гуногуни морфологӣ (модина ва наринаҳои болдор, модонаи бебол — «малика», Мурчаҳои коргар ва ғайра) дорад. Бадани Мурча аз cap, сина ва шикам иборат аст; пойҳояш се ҷуфт мебошанд; муйлабчаҳояш бориканд; рагдавонии болҳояш …

Мӯрдиҳо, (Myrtaceae), оилаи рас­таниҳои дупалагии дарахтӣ, бутта ё буттачаҳои аксар ҳамешасабз. Бар­ги оддии муқобили ҳамдигар (баъзан пай дар пай) ҷойгиршуда ва донакмева доранд. Гулашон дуҷинсаи актиноморфӣ буда, бештар дар хӯшагул ҷойгир шудааст. Косабарг ва гулбаргашон 4—5-тоӣ; гардбаргашон бисёр аст. Қариб 100 ҷинсу 3000 намудашон асосан дар мивтақаҳои тропики ва субтропикии …

Мурд, (Myrtus), ҷинси растаниҳои буттагӣ ё дарахтии ҳамешасабз аз оилаи мӯрдиҳо. Баргҳои муқобили ҳамдигар ҷойгиршуда, гули аксар тоқаи дуҷинсаи актиноморфӣ ва ғуҷуммева дорад. Қариб 100 намудаш бештар дар минтақаҳои тропикӣ ва субтропикии Америка ва қисман Евросиё, Африка, Австралия ва Зеландияи Нав мерӯяд. Як намуди Мурд (М. communis)-po (ниг. расм) аз …

Мӯр, (Ocneria (Porthetria ё Ly- mantria) dispar), кирминаи шапала­ки зараррасони хоҷагии қишлоқ.  Махусусан ба буттаву дарахтон зарари калон ме­расонад. Шапалаки нарина ва модинаи Мӯр бо рангу ҳаҷм ва сохти мӯйлабча аз ҳамдигар фарқ мекунанд. Паҳноии боли шапалаки модина 9 см (наринааш 5 см), рангаш сафеди тира ё сафеди зардтоб; боли …

Системаи чорабиниҳои давлатию ҷамъиятиест, ки мақсад аз он истифодаи оқилона, барқарор, афзун ва муҳофизат намудани сарватҳои табиат ва ғайра мебошад. Вазифаи асосии Муҳофизати табиат ба муддати ҳарчи дароз нигоҳ доштани захираҳои барқароршавандаи табиӣ ва барқарору беҳтар намудани захираҳои барқароршаванда.  Қонунҳои аввалин оид ба Муҳофизати табиӣ ҳануз дар замонҳои қадим (масалан, …

Ҳифзи растанӣ, соҳаи илми хоҷагии қишлоқ, ки усулу роҳҳои муборизаро бар зидди касалӣ, зараррасонҳо, алафҳои бегонаи зироати хоҷагии қишлок ва бешазор, инчунин системаи тадбирҳои хоҷагиҳои ҷангалдорӣ ва хоҷагии қишлоқро оид ба пешгириву барҳамдиҳии осеби ба растанӣ расонидаи зараррасонҳо тадқиқ менамояд. Муҳофизати растанӣ на танҳо аз маҳви организмҳои зараррасон ё маҳдудгардонии …

Муҳити моеъ ё сахте, ки барои дар лаборатория ё саноат парвариш намудани бактерияҳо, занбӯруғҳо, вирусҳо ва ғайра истифода мешавад.  Муҳити ғизои синтетикӣ аз маҷмӯи муайяни  пайвастҳои  органикӣ ва ғайриорганикие иборат аст, ки чун манбаи карбон, нитроген, фосфор, сулфур, калий, натрий, микроэлементҳо ва дигар компонентҳои зарур хизмат мекунанд. Ба Муҳити ғизои …

ЛОМИСА – ин як намуди қобилияти ҳискунии инсон ва ё ҷонварон мебошад. Яъне панҷ намуди ҳискунӣ ҳаст ва яке аз онҳо «Ломиса» мебошад. Ломиса таъсири муҳити беруниро бо ёрии аъзои ломиса (ретсепторҳои пӯст, мушак, банд, луобпардаҳои забону лаб ва ғайра) дарк кардан мебошад. Ба забони руссӣ Ломисаро «Осязание» ва ба …