МЕТАНАЗАРИЯ

МЕТАНАЗАРИЯ (аз мета… ва наварил), назарияест, ки таркиб, аслу усул ва хосиятҳои ягон назарияи дигарро таҳлил мекунад. Аслан ҳар як соҳаи илм — хоҳ он дедуктивӣ бошад ва хоҳ ғайрвдедуктивӣ — Метаназария дошта метавонад. Вале ҳоло истилоҳи Метаназарияро асосан нисбат ба илмҳои дедуктивӣ — математика (метаматематика), мантиқ (метамантиқ) ва он қисматҳои табиатшиносӣ ва фанҳои дигаре, ки математикаро истифода менамоянд (аз қабили лингвистика), ба кор мебаранд. Мафҳуми Метаназарияро бори нахуст Д. Гильберт пешниҳод кардааст. Ӯ бо ёрии назарияи нави буҳронҳо (метаматематика), математикаи классикиро асоснок кардан мехост. Дар инкишофи Метаназарияи математика К. Гёдел, С. Клини, Р. Карнап низ ҳиссаи калон доранд.