Ҷуғрофия

Мазори Шариф, деҳа дар С. қ. Колхозчиёни ноҳияи Панҷакент, вилояти Ленинобод. Терр. совхози «Марғедар». Аз деҳа то маркази С. қ. 8 км, то район 36 км; роҳ мошингард. Аҳолиаш 830 нафар (1981), тоҷикон. Мактаби 8-сола, клуб, пункти тиббӣ, магазин дорад. Соҳаи асосии хоҷагйӣ— боғу токдорӣ. Заминҳо аз чашмап Сари Об …

МАДУРА (Madura), ҷазираест дар галаҷазираи Малай, дар наздикии соҳилҳои шимолу Шарқии Ява. Тобеи Индонезия. Масоҳаташ қариб 4,5 ҳазор км2. Рельсфаш бештар теппадор (баландиаш то 471 м). Ҷазира асосан аз мергелҳо ва оҳаксангҳо таркиб ёфтааст. Иқлими Мадура субэкваторӣ, муссонӣ. Бешаҳои тропикии баргрез. буттазору саваинаҳо мавҷуданд. Шолӣ, ҷуворимакка, тамоку ва маниока мепарваранд. …

МАДРУШКАТ, деҳа дар С. қ. Лангари pайони Мастчоҳ вилояти Ленинобод. То соли 1956 маркази маъмурии ноҳияи Мастчоҳ буд. Терр. Иттиҳодияи гӯсфандпарварии ноҳияи Мастчоҳ. Аз Мадрушкат то маркази С. қ. 10 км ва то район 326 км; роҳ мошингард. Аҳолиаш 226 нафар (1981), тоҷикон. Мактаби 8-сола, китобхона, беморхона, шӯъбаи алоқа, магазин, …

МАДРИД (Madrid) пойтахти Испания, калонтарин маркази сиёсӣ, иқтисодӣ ва мадании мамлакат. Шаҳри асосии музофоти Мадрид ва вилояти таърихии Кастилиян Нав. Мадрид дар миёнҷои нимҷазираи Пиревей, дар пуштакӯҳи Месета (баландиаш 650 м аз соҳили баҳр), дар ҳар ду соҳили дарёи Маиса нарес воқеъ аст. Иқлимаш субтропикии баҳримиёназаминӣ, тобистонаш хушки гарм. Ҳарораташ …

МИКРОНЕЗИҲО, аҳолии аслии Микронезия. Шумораашон зиёда аз 200 ҳазор нафар (1973). Ғайр аз ин, тақрибан 4 ҳазор Микронезиҳо дар Меланезия зиндагонӣ мекунанд. Типи антрополо­гии Микронезиҳо дар натиҷаи омезиши мелапезиҳо, полинезиҳо ва индонезиҳо ташаккул ёфтааст. Ба забонҳои гурӯҳи малай-полинезӣ гап мезананд. Масеҳият (бештар мазҳаби протестантӣ) бо динҳои қадимии маҳал­лӣ омезиш ёфтааст. …

МИКРОНЕЗИЯ (аз микро… ва юн. nesоs — ҷазира), гурӯҳи ҷазираҳои хурд дар Уқёнусия, дар қисми ғарбии уқёнуси Ором, асосан дар шим. экватор. Ба ин гурӯҳ ҷазираҳои Мариана, ҷазираҳои Каролина ва ҷазираҳои Мар­шалл (васояти ШМА), ҷазираҳои Гил­берт ва ҷаз. Ошен (инҳо мулки Британияи Кабиранд), Науру (давлати мустақил аз 1968) ва ғ. …

МЕТАГАЛАКТИКА (аз мета… ва Галактика), маҷмӯи ҳамаи системаҳои ситорагиест, ки як қисми он маҷмӯи тамоми галактикаҳои бо телескопҳои ҳозиразамони оптикӣ, рентгенӣ ва радиотелескопҳо мушоҳидашударо (тақр. 1 млрд) фаро мегирад Баъзан мафҳуми Метагалактикаро бо мафҳуми Коннот айният медонанд, ҳарчанд ки вуҷуд доштани Метагалактикахои дигар аз эҳтимол дур нест. Метагалактикаҳо, радиогалактикаҳо, квазарҳо …

МЕРИДИАНИ ЗАМИН (аз лот. meridianus— нисфирӯзӣ), доираи калони кураи Заминро гӯянд, ки тасаввуран аз дар ду қутб мегузарад. Меридианро дар сатҳи Замни ба миқдори зиёд гузаронидан мумкин аст, вале одатан 360-тои онро асосӣ мешуморанд. Меридиани Замин қисми таркибии шабакаи координатаҳои географӣ мебошад. Меридиани аввалин (ё сифрӣ), ки аз болои расадхонаи …

МЕНАМ-ЧАО-ПРАЯ, Менам, дарёест дар нимҷаз. Ҳиндухитой, Дар Таиланд. Тӯлаш қариб 1200 км (аз саргаҳи шохоби калонтаринаш— Пинг қариб 1500 км). Масоҳати ҳавзааш 150 ҳазор км2. Аз нишебиҳои қаторакӯҳи Кхунтхан оғоз ёфта, баъд аз гузаштани пастии Менам ба хал. Сиами б. Ҷануби Хитой мерезад. Манбааш боронҳои муссонӣ. Аз май то нояб. …

МЕНАМ, пастие дар нимҷаз. Ҳиндухитой, дар Тайланд. Дар ҷои пастхамии тектоникии байни қисми марказии кӯҳҳои Ҳиндухитой ва пуштакӯҳи Корат воқеъ гаштааст. Тӯлаш қариб 500 км, бараш то 200 км, масоҳати Менам қариб 100 ҳазор км2. Пастӣ асосан аз ҷинсҳои обоварди д. Менам-Чао-Прая ва шохобҳои он Пинг, Пасак таркиб ёфтааст. Рельефаш …