Ҷамъият

ҚИЁС, як рукни асосии фиқҳро гуянд, ки тавассути муқоиса бо масъалаҳои ҳуқуқӣ дар Қуръону ҳадис баёншуда хулоса мебароранд. Маъмулан ба масъалаҳое дахл дорад, ки дар манбаъҳои ҳуқуқии мусулмонӣ роҷеъ ба онҳо бевосита чизе гуфта нашудааст. Мас., агар тоҷир ё намояндаи ягон давлати ғайримусулмонӣ ба мамлакати мусулмонон омада дуздӣ ё дигар …

ҚИБЛА (ар.— суй, ҷиҳат), самтеро гуянд, ки мусулмонои ҳангоми гузоридани намоз руи худро ба он нигаронанд; дар макони муқаддасе, ки дар вақти парастиш ба он ру оваранд. Муҳаммад дар ибтидои тарғиботаш баробари ба дини ислом даъват намудани пайравони дини яҳудӣ ва масеҳият расму оини онҳоро низ қабул карда, Байтулмуқаддас (Уршалаим)-ро …

ҚИЁМАТ (ар.     — бархостан, растохез), мувофиқи таълимоти дини ислом рӯзест, ки гуё тамоми мурдаҳо аз нав зинда шуда, аз кору кирдорашон ба пурсандаҳо (мункару нақир) ҳисобот медиҳанд. Тасаввуроти рузи Қ. қариб дар ҳамаи динҳои ҷаҳон мавҷуд аст. Дар дини ислом он аз динҳои пешин мерос мондааст. Масъалаҳои асосии ҷаннату дузах …

ҚАҲРАМОНӢ, иҷрои амали дорои аҳамияти ҷамъиятиро гӯянд ба манфиати омма нигаронида шуда, мардонагию шуҷоати шахсӣ ва фидокориро талаб мекунад. Роли Қ. аввал дар шакли хеле соддаи тафаккури ахлоқӣ ба вуҷуд омада, минбаъд мавзуи асосии достонҳои Қ. ва маросимҳои базмию размӣ гардид. Дар ҷамъияти истисморӣ он манфиати синфи ҳукмрон (террор, задухурди …

ҚАҲРАМОНИ МЕҲНАТИ СОЦИАЛИСТӢ, дар СССР унвони фахрӣ, дараҷаи олии мукофотест, ки барои хизмати барҷастаи давлатӣ дар соҳаи сохтмони хоҷагӣ, маданӣ, фаъолияти сиёсӣ, инкишофи илму техника дода мешавад. Он дар СССР с. 1938 ҷорӣ шуд. Унвони Қ. М. С.-ро Президиуми Совети Олии СССР бо ордени Ленин, медали тиллоии «Дос ва Болға» …

ҚАҲРАМОНИ МЕҲНАТ, унвонест, ки 27 июли 1927 КИМ ва СКХ-и СССР таъсис кардааст. Ба шахсоне дода мешуд, ки дар соҳаи истеҳсолот, фаъолияти илмӣ, давлатӣ ё ҷамъиятӣ хизматҳои махсус дошта, зиёда аз 35 сол коргар ё хизматчӣ шуда кор кардаанд. Мувофиқи Укази Президиуми Совети Олии СССР (27 дек. 1938) «Дар бораи …

ҚАТЪИ НИКОҲ бекор кардани никоҳи зану шавҳарро гуянд. Дар СССР никоҳ мувофиқи аризаи зану шавҳар ё яке аз онҳо дар суд ва мувофиқи розигии тарафайни зану шавҳаре, ки фарзандони ноболиғ надоранд, дар органҳои қайди актҳои ҳолати гражданӣ (ЗАГС) қатъ карда мешавад. Қ. н. аз рқи Асосҳои қонунгузории СССР ва республикаи …

ҚАТАҒАНҲО, қатағанҳо, яке аз қабилаҳои турк аст. С. 1924 дар Узбекистон ва Тоҷикистон миқдори умумии Қ. 27,2 ҳаз. буд. Қ. дар ҷан. Тоҷикистон дар соҳилҳои д-ҳои Вахш, Сурхоб, Панҷ ва Яхсу, дар Узбекистон асосан дар болооб ва резишгоҳи Қародарьё, водии Шаҳрисабз, болооби д. Яккабоғ маскун шуда буданд. Як гуруҳи Қ., …

ҚАСРИ САФЕД (White House), қароргоҳ ва канцелярияи президенти ШМА дар маркази Вашингтон (аз с.1800). Бино с-ҳои 1792-1829 бо услуби классицизм сохта шудааст (меъморон Ҷ. Хобан ва Б. Латроб). Қ.с.-ро аксар ҳукумати ШМА меноманд, ки ба он президент роҳбар мекунад.

ҚАСАМИ ҲАРБӢ, савганди ботантанаро гуянд, ки ҳангоми ба сафи қувваҳои мусаллаҳ дохил шудан дар як гражданини советӣ дар бораи иҷрои вазифаи муқаддаси худ — муҳофизати Ватан мувофиқи талаботи Конституцияи СССР ёд мекунад.