Гуногун

СУЗАНИИ САМАРҚАНДӢ Ҳаким Шамсуддин Муҳаммад ибни Масъуд (байни солҳои 1091 —93, Насаф, ҳозира Қаршӣ —1173, Самарқанд), шоири форс-тоҷик. Дар ҷавонӣ аз зодгоҳаш барои таҳсил ба Бухоро рафт. Баробари касби улум бо доираҳои ҳунармаидии шаҳр низ робита пайдо карда, пешаи сӯзангариро омӯхт. Ба шеъргӯй ҳангоми таҳсили мадраса щурӯъ кардааст, вале аз …

СУЗАН, олати фӯлодин борику нӯгтезеро гӯянд, ки дар дӯзандагию истеҳсолоти трикотаж, тиб, полиграфия ва ғайра истифода мешавад. Сузанҳои дӯзандагии мошин ва дастӣ мавҷуданд. Дар мошинҳои дӯзандагӣ Сузанҳои цилиндршакли нӯгашон конусӣистифода мешаванд. Баъзан Сузанҳои махсусро истифода мебаранд, ки тавассути онҳо дар чарм, клеёнка, матоъҳои ғафс ва ғайра сӯрохиҳои гуногуншакл (байзашакл, ромбшакл, …

СЮАН-ЦЗАН (тақрибан 600-664), сайёҳи хитои, роҳиби буддоия. Солҳои 629—645 ба Осиёи Миёна ва Осиёи Марказӣ, инчунин Ҳиндустон сафар кардааст. Баъди ба ватан баргаштан хотироти худро бо номи «Да Тай си юй цзи» («Хотироти Мағрибзамин») (648) нашр намуд. Дар асер оид ба кишварҳою халқҳои гуногуни Осиён Миёна, аз ҷумла ҳайтолиён, суғдиён, …

РЕСПУБЛИКАИ  СЕГОМ, тартиботи буржуазию демократӣ  дар Франсия (1870—1940). 4 сентябри 1870, баъди сарнагун гардидани Империяи дугом, эълон карда шуд. Республикаи сегом 30 январи 1875 ба ҳукми қонун даромада, қонунҳои асосии конститутсионии он феврал— июли 1875 қабул карда шуданд. Президент сардори давлат ба шумор мерафт, ҳокимияти олии қонунгузор парламенти дупалатагӣ буда, …

«РЕСПУБЛИКАИ  КРАСНОЯРСК», ҳокимияти Совети муттаҳидаи депутатҳои коргарон ва солдатҳо, ки аз 6 декабри 1905 то 4 январи 1906 дар шаҳри Красноярск вуҷуд дошта, ба таърихи Револютсияи 1905—07 бо ҳамин ном дохил гардид. Пеш аз Совет Комиссияи интихобии коргарони Красноярск, ки 20 октябри 1905 дар рафти Корпартоии сиёсии октябр ташкил ёфта …

РЕСПУБЛИКАИ  ДУЮМ, давраи идоракунии республикавӣ дар Франсия, ки 25 феврали 1848, баъди сарнагун шудани Мутлақияти июлӣ барқарор гардид. (нигаред, Револютсияи 1848 дар Франсия). Республикаи дуюм то 2 декабри 1851 (расман то 2 декабри 1852) вуҷуд дошта, бо эълон карда шудани Империяи дуюм барҳам хӯрд.

РЕСПИРАТОР (аз лотинӣ гезр1га—нафас мекашам), олатест (масалан рӯякаши докагӣ) барои муҳофизати узвҳои нафаси инсон аз чанг ва моддаҳои зарарнок.

РЕСМОНРЕСӢ, истеҳсолоти ресмонресӣ, маҷмӯи просессҳои технологиест барои аз нахҳои нисбатан кӯтоҳ ҳосил кардани торҳои дароз (ресмон). Истеҳсолоти пахтаресӣ, пашмресӣ, зағирресӣ ва ғайра мавҷуданд. Дар просесси Ресмонресӣ нахҳо аввал тоза карда ва ғоз дода мешаванд, сипас аз онҳо н а в о р ва аз навор (баъди тофтани нахҳо) п и …

РЕСМОН, тори пухтаву чандирест, ки аз пахта, абрешим ва ғайра риштаанд. Ресмони аз як нах тофташударо якҷинса ва Ресмони аз ду ва зиёда хели нах тофташударо о м е х т а меноманд. Ҳоло Ресмони омехта бештар истифода мешавад. Вобаста ба таъинот Ресмонро ба дараҷаи гуногун мепазонанд. Масалан, барои бофти …

РЕПРОДУКСИЯ (аз лотинӣ ре… такроран ва лотинӣ ргобисо — ҳосил мекунам), 1) кӯчонидан ва зиёд кардани нусхаи тасвирҳои гуногун (расм, сурат, нақша, ҳуҷҷат ва ғайра). Бо усули фотографӣ ва полиграфӣ иҷро мешавад. 2) Рӯбардории расм, мусаввара ё сурати фотографӣ тавассути чоп. Репродуксияе, ки мазмун ва хусусиятҳои дигари объектро ба таври …