УРЗ, арз, нигаред. Биринҷ.

УРЕТРИТ, илтиҳоби шадид ё музмини пардаи луобии пешоброҳаро гӯянд. Ба Уретрит бештар мардҳо гирифтор мешаванд. Одатан ҳангоми алоқаи ҷинсӣ мегузарад. Уретрит метавонад сӯзокӣ, трихомонадӣ ва номахсус шавад. Уретрити шадид баъди як чанд шаборӯз (ҳангоми сӯзок 3—4, ҳангоми трихомоноз ва Уретрити номахсус баъди 5—20)-и сироят ёфтан оғоз меёбад; аз пешоброҳа мадда …

УРЕМИЯ (аз юнонӣ uron — пешоб ва haima — хун), худзаҳролудкунии шадид ё музмини организм, ки дар натиҷаи номураттабии кори гурда ба вуҷуд меояд. Уремияи шадид ҳангоми заъфи пуршиддати гурда (дар давраи олигурия — кампешоби) пайдо мешавад, ки дар натиҷа дар хун миқдоран креатинин, карбамид, индикан ва аммиак хеле зиёд …

УРДУН, Шоҳии ҲошимииУрдун давлатест дар Шарқи Наздик Масоҳат 95,4 ҳазор км2 (беш аз 6,6 ҳазор км2-и онро соли 1967 давлати Исроил ишғол кардааст). Аҳолиаш 3,5 млн нафар (охири 1982), аз ҷумла 0,85 млн нафар дар ҳудуди ишғолкардаи Исроил эиндагӣ мекунанд. Қариб 95% аҳолӣ арабҳоанд, боқимонда — арманиҳо, форсҳо, туркҳо, курдҳо …

УРГУТ, шаҳр (аз 20 марти 1973), маркааи раёни Ургути вилояти Самарқанди РСС Узбакистон. Дар доманаи қаторкӯҳи Зарафшон, 44 км ҷанубу шарқтар аз шаҳри Самарқанд воқест. Дар шаҳр комбинти хизмати маишӣ, фабрикаи бофандагӣ, устохонаи таъмири мошинҳои хоҷагии қишлоқ, матбаа, заводҳои хишт, шир, ферментасияи тамоку, сехҳои лимонаду қаннодӣ мавҷуданд. 2 китобхона, музеи …

УРДИБИҲИШТ, моҳи дуюми солшумории шамси, ки ба 21-уми апрел—21-уми май рост меояд. Нигаред низ Солшуморӣ.

УРГАНҶӢ, як навъ харбузаи миёнсолист. Тухмшакл (дарозиаш 17— 23 см). Пӯсташ туртӯр, сабзи зардтоб, мағзаш сафед, ғафс (4—6 см),сершираву ширин (5,5—7,1% қанд, аз он ҷумла 2,6—4,9% сахароза, инчунин 7,2— 9,7% моддаҳои хушк дорад). Вазни як донааш 2,5—4 кг. Даври нашваш (аз нешзани то пухтани ҳосил) 72—78 рӯз. Аз ҳар га …

УРГАНҶ, (то соли 1929 Янги Урганҷ), шаҳр, маркази вилоят Хоразми РСС Узбакистон. Дар соҳили чапи дарёи Аму, дар хатти роҳи оҳан Чорҷӯй — Қунғирот воқест. Аз байни шаҳр канали Шават мегузарад. Аҳолиаш 113 ҳазор нафар (1984). Дар Урганҷ заводҳои пахтатозакунӣ, таъмири экскаватору моторҳо, масолеҳи бинокорӣ, комбинатҳои чӯбгарӣ ва хонасозӣ, фабрикаҳои …

УРБАНИЗМ (аз лотинӣ urbs — шаҳр), равияе дар шаҳрсозии асри 20. Намояндагони ин равия ғояи дар тамаддуни муосир мавқеи асосӣ доштани шаҳрҳоро пеш гирифта, бештар ба лоиҳаҳое диққат медоданд, ки дар онҳо шумораи аҳоли бештар ҷойгиранд. Дар ташаккули назарияи урбанизм фаъолияти меъмори франсавӣ Ле Корбюзе мавқеи калон дошт. Дар солҳои …

УРБАЁН урбиён, полипи бинӣ, омоси лаҳм (бавосир, ангурак)-и биниро гӯянд. Урбаён одатан дар луобпардаи ковокия бинӣ ҷойгир шуда шаклаш ба донаи ангур ё занбӯруғ монанд аст. Аломати асосии касалӣ — тавассути бинӣ душвор нафас гирифтан аст. Муолиҷа — ҷарроҳӣ.