Пегматит (аз юн. реgmatos —мустаҳкам васлшуда), ҷинси фишондаи бештар калондонаест, ки дар байни ҷинсҳои кӯҳӣ дар шакли раг, дайка, линза ва дигар ҷисмҳо ҷойгир шудааст. Тӯли ин ҷисмҳо ба чандин км ва ғафсиашон ба чандсад м мерасад. Пегматит дар марҳилаи охирини ташаккули массивҳои интрузивӣ кристалл мебандад. Минералҳои асосии Пегматит аз …
Муфассал »Архивы за день : 23.10.2017
Пебрина
Пебринаи к и р м а к и а б р е шим, нозематози кирмак, як навъ касалии кирмак ва дигар намудҳои ҳашароти пиллапеч. Ангезандаи ин касалӣ микроскоридия Nosema bombycis аст. Ба шапалаки абрешим, тухм, кирмак ва зочаи он зарар мерасонад. Кирмаки касал манбан пебрина аст. Наҷосат ва ҷасади кирмаки …
Муфассал »Пеано Чузеппе
Пеано (Реаnо) Чузеппе (27. 8. 18,18, Кунео — 20. 1 1932, Турин), математики италиявь. Профессори Университети Турин (аз соли 1890). Асарҳояш ба асосҳои математика, таҳлили математикӣ оиданд. Муаллифи аксиоматикаи қатори ададҳои натуралист (ниг. Арифметика).
Муфассал »Ҳарфи Пе
Пе ҳарфи сеюми алифбои арабиасоси тоҷикист. Қимати ададиаш дар абҷад ба 2 баробар аст. Аз ҳарфи «не»-и алифбои финиқӣ, ки шаклаш ва маънояш «даҳон» буд, пайдо шудааст. Дар алифбои арабиасоси тоҷикӣ аксаран бо ҳарфи бе ифода мегардид ва боиси пайдоиши вариантҳои калимаҳо шудааст. Масалан, натвоз — батвоз (нишастгохи паррандагон), батёра …
Муфассал »Паҳншавии ғояҳои марксизм-ленинизм дар Тоҷикистон
Паҳншавии ғояҳои марксизм-ленинизм дар Тоҷикистон, чун дар тамоми сарзамини Осиёи Миёна бо паҳншавии марксизм дар Россия бевосита алоқаманд аст. Сарфи назар аз мақсадҳои таҷовузкорона ва истилогаронаи ҳукумати подшоҳӣ ба Россия ҳамроҳ шудани Осиёи Миёна аҳамияти прогрессивӣ дошт. Пайдо шудани коргарон, сар шудани ҷунбшиҳои стихиявии меҳнаткашон ба муқобили зулми иҷтимоии мустамликавӣ …
Муфассал »Паҳншавии радиомавҷҳо
Паҳншавии радиомавҷҳо, просессҳои паҳншавии мавҷҳои электромагнитии радиодиапазон (дарозии мавҷашон аз 100 мкм бештар) дар атмосфера, фазои кайҳонӣ ва қабатҳои Замин. Паҳншавии радиомавҷҳо асосан ба дарозии мавҷ, мунавварии атмосфераи Замин бо шуоъҳои Офтоб ва як қатор омилҳои дигар вобаста аст. Дар муҳити якҷинса радиомавҷҳо чун шуоъҳои рӯшноӣ бо суръати доимӣ ростхатта …
Муфассал »Паҳнкӯҳи Сибири Миёна
Паҳнкӯҳи Сибини Миёна, паҳнкӯҳи фарохест дар қисми марказии Осиёи Шимолӣ, дар ҳудуди РАСС Ёқут., кишвари Краснояр ва вилояти Иркутски РСФСР. Дар Ҷануб бо кӯҳҳои Саяни Шарқӣ, Наздибайкал ва Пасибайкали Шимолӣ, дар Ғарб бо ҳамвории Сибири Ғарбӣ, дар Шимом ва Шарқ бо па.тии Сибири Шимолӣ, инчунин ҳамворит Ёқутистони Марказӣ ҳамсарҳад мебошад. …
Муфассал »Паҳнкӯҳ
Паҳнкӯҳ, хамвории васеи тахт ё каме пасту баландро гӯянд, ки аз соҳили баҳр бештар аз 500 м баланд аст (паҳнкӯҳи Сибири Миёна, паҳнкӯҳи Дакан дар Ҳиндустон). Аксар Паҳнкӯҳҳоро водиҳои чуқур ба қисмҳо ҷудо кардаанд. Паҳнкӯҳ аз денудатсияи бардавом, дар шароити режими тектоникии платформагӣ, дурудароз ҳамвор шудани ягон қитъаи хушкӣ ва …
Муфассал »Паҳнкирмҳо
Паҳнкирмҳо к и р м ҳ о и м у саттаҳ (Рlathelminthes), як гурӯҳи ҳайвонҳои бемӯҳраи дараҷаи пастро гӯянд, ки озод ё паразитона ҳаёт мегузаронанд. Баданашон байзашакли ҳамвор ё дарозрӯяи яклухт ва ё банд-банд дарозиашон аз 0,1 то чанд м; сӯрохии даҳон дар ноҳияи қисми пеш ва баъзан қафо (аз …
Муфассал »Паҳлуштноварҳо
Паҳлуштноварҳо (Amphipoda), як қатори ҳайвонҳои бемӯҳраро гӯянд, ки ба зерсиинфи харчангшаклҳои олӣ (Маlacostraca) мансубанд. Онҳо дар баҳру обҳои ширин зиндагӣ мекунанд. Андозаашон аз 0,5 то 25 см. Пои Паҳлуштноварҳо 6 ҷуфт буда, ҳар кадом якҷуфтӣ ғалсама дорад. Паҳлушиновар ҳайвонҳои ҷудоҷинсаанд; наринаи онҳо аз модинаашон калонтар аст. Фардҳои ҷавони Паҳлушиновар аз …
Муфассал »